राज्यशास्त्र परिभाषा कोश

डी-डे (पु.), मुक्ति दिन (पु.) (विशिष्ट मोहीम सुरू करण्याचा नियोजित दिवस)

निर्णयकर्ता (पु.), निर्णेता (पु.)

n. पक्षांतर (न.), पक्षबदल (पु.)

adj. १ प्रत्यायुक्त २ सोपवलेले

adj. अर्धशासकीय

विभागीय नियंत्रण अधिकारी

n. १ व्युत्पत्ति (स्त्री.) २ अनुजनन (न.)

adj. निश्चित

n. पथविचलन (न.)

adj. भिन्नताकारी

१ राजदूत मंडळ २ राजदूतीय कामगिरी

निदेशन शक्ति

adj. पृथक

v. t. & i. १ आज्ञाभंग करणे २ अवज्ञा करणे

शक्ति विभाजन

देशांतर्गत न्यायाधिकरण

adj. पददलित

n. मूल्यावपाती विक्री (स्त्री.), राशिपातन (न.)

गतिशील संरक्षीवाद

वास्तविक शासन

निर्णयन दृष्टिकोन

n. पक्षांतर करणारा (पु.), पक्षांतरगामी (पु.), आयाराम गयाराम (पु.)

प्राधिकाराचे प्रत्यायोजन

n.सेनाविसर्जन (न.)

n. विभागवाद (पु.)

adj. अनुजात, व्युत्पन्न

निर्धारक घटक

n. पथविचलनवादी (सा.)

n. भिन्नीभवन (न.)

राजदूतीय थैली

n. १ निदेशन (न.) २ संचालन (न.)

स्वेच्छाधीन शक्ती

अभिनिवेशरहित युक्तिवाद

n. १ भाग (पु.), विभाग (पु.) २ श्रेणी (स्त्री.) ३ उपविभाग (पु.) ४ (army) संभाग (पु.) ५ मतविभाजन (न.)

n. माणसाळवणे (न.)

अधोगामी संसूचन

n. प्रतिलिपि (स्त्री.)

गतिमान धोरण, गतिशील धोरण

वास्तविक मान्यता

(decision-making function) निर्णयन कार्य

बचाव यंत्रणा

न्यायिक शक्तींचे प्रत्यायोजन, न्यायिक अधिकारांची सोपवणूक

n. लोकशाही (स्त्री.)

n. विभागीकरण (न.)

n. अपवित्रीकरण (न.)

n. नियतिवाद (पु.)

शक्तींची व कार्यांची प्रक्रांति

n. भिन्नताकारक (सा.), भिन्नताकारी (सा.)

राजदूत विशेषाधिकार व उन्मुक्ती

n. निदेशन (न.)

adj. स्वेच्छाधीन

n. अनर्हता (स्त्री.)

n. १ तत्त्वाग्रही (सा.) २ पोथीनिष्ठ (सा.)

अधिवास प्रमाणपत्र

राजदूतश्रेष्ठ (पु.)

n. १ दुबार करणे (न.) २ द्विगुणन (न.)

adj. गतिमान, गतिशील

वास्तविक विलग्नीकरण

आणीबाणी घोषित करणे, आणीबाणी जाहीर करणे

संरक्षण सेवा

शक्तींचे प्रत्यायोजन, अधिकारांची सोपवणूक

n. लोकशाहीवादी (सा.)

n. आश्रित देश (पु.), आश्रित राज्य (न.)

वंशक्रम नियम

प्ररोधन सिद्धांत

प्रक्रांति नियम

n. धूसरता (स्त्री), विकीर्णता (स्त्री.)

राजदूतीय संरक्षण

adj. निदेशक n. निदेश (पु.)

n. १ भेदभाव (पु.) २ तारतम्य (न.)

भिन्नमत (न.)

संतत जलप्रवास सिद्धांत

n. अधिवास (पु.)

n. श्रेष्ठ (पु.), वरिष्ठ (पु.)

आकारणी

n. गतिशीलता (स्त्री.)

वास्तविक सार्वभौमत्व

स्वातंत्र्य घोषणा

n. सरंक्षण (न.)

n. १ प्रत्यायुक्ति (स्त्री.), प्रत्यायोजन (न.) २ प्रत्यायुक्त मंडळ (न.), प्रतिनिधिमंडळ

लोकशाही केंद्रवाद

आश्रित प्रदेश

वर्णनात्मक स्पष्टीकरणात्मक सिद्धांत

n. प्ररोधन (न.)

n. प्रक्रांति (स्त्री.)

संस्कृति प्रसरण

राजदूतीय प्रतिनिधि

n. संचालनालय (न.)

v. t. मताधिकार काढून घेणे

n. शोधनिबंध (पु.)

गर्भित अधिकारांचा सिद्धांत

adj. अधिवासी

सक्तीची लष्करभरती चुकवणारा

उपकर

n. अपक्रिया (स्त्री.)

वास्तविक

युद्ध घोषणा

संरक्षक युति

n. विचारविमर्श (पु.)

लोकशाही विकेंद्रीकरण

v. t. पाखरणे, पसरणे

n. निर्विलग्नीकरण (न.)

परावृत्तकारी क्रिया, प्ररोधक क्रिया

विरोधविकासी भौतिकवाद

n. प्रसरण (न.), विस्तरण (न.)

राजदूतीय विच्छेद

गलिच्छ राजकारण

n. मताधिकारहरण (न.)

n. विसर्जन

n. तत्त्ववाद (पु.), सिद्धांत (पु.)

प्रभावी जाति

n. प्रारूप (न.), मसुदा (पु.) v. t. भरती करणे

सीमाशुल्क

n. सुखाभावभ्रम (पु.)

संरक्षण समिति

वैध मान्यता, कायदेशीर मान्यता

घोषणात्मक अभिनिर्णय, घोषणात्मक न्यायनिर्णय

संरक्षक कंपू

विमर्श निकाय, विमर्शी मंडळ

लोकशाही सिद्धांत

n. पाखरण (स्त्री.), पसरण (स्त्री.)

v. t. & i. १ सोडून देणे २ अभित्याग करणे n. पात्रतेनुरूप फळ (न.)

जरबी शिक्षा

adj. विरोधविकासी

विलंबकारी प्रस्ताव

राजदूतीय अनुशास्ति

n. असमर्थता (स्त्री.)

n. १ विलगाव (पु.), वियोजन (न.), २ वियोगीकरण (न.)

v. t. & i. बरखास्त करणे, विसर्जित करणे

n. १ लेख (पु.) २ दस्तऐवज (पु.)

प्रभावी पक्ष

मसुदा समिति, प्रारूप समिति

उत्पादन शुल्क

तुटीचा अर्थसंकल्प

विधितः सार्वभौमत्व, कायदेशीर सार्वभौमत्व

घोषणात्मक संविधि

तुटीची वित्तव्यवस्था, तुटीचे वित्तव्यवस्थापन

adj. विमर्शी

n. १ निदर्शन (न.) २ प्रात्यक्षिक (न.) ३ प्रयोगनिर्देशन (न.)

v. t. तडीपार करणे cf. banish

n. १ (preliminary sketch, an outline) संकल्पचित्र (न.) २ संकल्पन (न.) ३ (a plot to injure, attack or weaken) डाव (पु.), कारस्थान (न.)

n. (a detained person, prisoner) स्थानबद्ध (सा.)

n. विरोधविकासवाद (पु.)

n. शृंगापत्ति (स्त्री.)

n. राजदूत विद्यानिपुण (सा.)

adj. दीनदुबळा

n. अपकार्य (न.)

तती व अनदेशी मंत्रणा यातील भेद

लेखी पुरावा, कागदोपत्री पुरावा

वसाहतीचे स्वराज्य

n. करप्रतिग्रह (पु.) cf. brokerage

आयात कर

लोकशाहीवादी क्रांति

adj. वैधिक, वैध adv. विधितः

Law शून्य ठरवणे cf. cancel

तूट अनुदान

n. परिसीमन (न.)

n. विनागरिकीकरण (न.)

n. तडीपारी (स्त्री.)

कार्यासन अधिकारी

n. निर्जमातीकरण (न.)

n. द्विदल राज्यपद्धति (स्त्री.)

n. राजदूतव्यवहार (पु.), राजनय (पु.)

१ प्रत्यक्ष कृति २ प्रत्यक्ष कारवाई

n. अप्रीति (स्त्री.)

adj. अपकार्यात्मक

n. विरूपीकरण (न.), विपर्यास (पु.)

n. आधार उद्‌धृति (स्त्री.)

n. ब्रिटिश साम्राज्यांतर्गत स्वायत्त राष्ट्र (न.), डोमिनिअन (न.)

n. अपवहन (न.)

वसुली

लोकशाही समाजवाद

नव्याने

n. निर्वसाहतीकरण (न.)

n. व्याख्या (स्त्री.)

n. अपचारिता (स्त्री.)

n. (also naturalised citizen) स्वागरिक (सा.), देशीकृत नागरिक (सा.)

दलित वर्ग

n. १ निरंकुश शासक (सा.) २ स्वैरतंत्री (सा.)

n. अवमूल्यन (न.)

n. सर्वेसर्वा (सा.), हुकूमशहा (पु.)

n. राजदूत (पु.)

प्रत्यक्ष लोकशाही

निःशस्त्रीकरण आयोग

adj. अपकार्यात्मक

v. t. (माल वगैरे) अटकावून ठेवणे cf. attach

n. श्रद्धा विधान (न.) २ अभिनिवेशी मत (न.), आग्रही मत (न.)

डोमिनो थिअरी (मोक्याच्या ठिकाणचा एखादा देश जर साम्यवादी झाला तर सलगचे इतर देशही साम्यवादी होण्याची शक्यता असते असे प्रतिपादन करणारा आयसेनहॉवरचा सिद्धांत–१९५४)

दुहेरी नागरिकत्व

जकात

(purpose or function) विभागीय संघटना (हेतू किंवा कार्य) (process) विभागीय संघटना (प्रक्रिया), (area or territory) विभागीय संघटना (क्षेत्र किंवा प्रदेश)

n. कोंडी (स्त्री.)

n. विसंकेंद्रण (न.)

n. चलनक्षय (पु.), क्षय (पु.)

n. प्रक्षोभक वाग्मीनेता (पु.), प्रक्षोभक वाग्मी (सा.)

n. १ अभिधान (न.) २ संप्रदाय (पु.) ३ किंमत (स्त्री.)

n. १ खिन्नता (स्त्री.) २ मंदी (स्त्री.)

adj. स्वैरतंत्री

विकास निगम, विकास महामंडळ

adj. हुकूमशाही–, सर्वेसर्वा–

राजदूत अभिकर्ता

प्रत्यक्ष लोकशाहीची साधने

n. निःशस्त्रीकरण (न.)

n. विसंवाद (पु.), विसंवादित्व (न.)

v. t. (कर, भाटक वगैरेंच्या वसुलीसाठी मालावर) अटकावणी लावणे cf. attach

adj. अभिनिवेशी, आग्रही

n. घरोघर प्रचार (पु.)

द्वि-राजेशाही (स्त्री.)

पट्टी

उपरिकर

n. हीनकरण (न.)

n. हुकूमनामा (पु.), डिक्री (स्त्री.) v. i. हुकूमनामा देणे, डिक्री देणे

n. अवमानवीकरण (न.)

n. प्रक्षोभक वाग्मीनेतृत्व (न.), प्रक्षोभक वाग्मिता (स्त्री.)

विमुक्त जाति

सखोल मतचाचणी

n. १ निरंकुश शासन (न.) २ स्वैरतंत्र (न.), निरंकुशता (स्त्री.)

विकास योजना

श्रमजीवींची हुकूमशाही

राजदूत दल

प्रत्यक्ष निवडणूक

n. १ संवितरण (न.) २ pl. संवितरित रकमा (स्त्री. अ. व.)

n. विघटन (न.)

शक्तींचे वितरण, सत्तेचे वितरण

डॉलर नीति

वार्ताहराने स्वतःचे म्हणून प्रसिद्ध केलेले (गौप्यस्फोटक) वृत्तविवेचन

द्वैध सार्वभौमत्व सिद्धांत, द्वि-सार्वभौमत्व सिद्धांत

प्रशुल्क

हानि मर्यादीकरण

n. वादविवाद (पु.)

n. १ निगमन (न.) २ वजात (स्त्री.) cf. brokerage

n. ईश्वरवाद (पु.)

n. सीमांकन (न.)

n. आण्विक निरस्त्रीकरण (न.), निरण्वस्त्रीकरण (न.)

उपाध्यक्ष (सा.)

n. विस्थिरीकरण (न.)

विकसनशील देशांचे प्रशासन

n. हुकूमशाही (स्त्री.)

राजदूत पत्रव्यवहार

१ प्राथमिक प्रत्यक्ष निवडणूक २ प्राथमिक प्रत्यक्ष निर्वाचक

v. t. & i. १ (as, a debt, liability) (ऋण) फेडणे, (ऋण) चुकते करणे २ (as, one’s functions, duties) पार पाडणे ३ (to allow to leave) सुटका करणे, सोडून देणे ४ (as, from service) मुक्त करणे, मुक्त होणे ५ Law आरोपमुक्त करणे n. १ भारमुक्तता (स्त्री.) २ मुक्तता (स्त्री.), विमुक्ति (स्त्री.) ३ Law आरोपमुक्ति (स्त्री.)

१ बडतर्फीची कार्यपद्धति २ (अपील) खारीज करण्याची कार्यपद्धति

गुणाश्रित न्याय

स्वातंत्र्याची कक्षा

दुबार धोका

n. द्वयवाद (पु.), द्वैतवाद (पु.)

कर

n. pl. नुकसान भरपाई cf. compensation

n. ऋण (न.)

निगमनिक युक्तिवाद

n. प्रत्यायुक्त (सा.), प्रतिनिधी (सा.)

n. राजदूतीय चाल (स्त्री.)

कृषि विभाग

उपमंत्री (सा.)

n. निस्तालिनीकरण (न.) (१९५६ मधील विसाव्या काँग्रेसने स्वीकारलेला स्टालिनचे स्तोम कमी करण्याचा कार्यक्रम)

adj. विकासात्मक

adj. कट्टर, कडवा

राजदूत उन्मुक्ति

प्रत्यक्ष भरती, थेट भरती

शिस्तभंगाची कारवाई, शिस्तभंगाची कार्यवाही

n. १ बडतर्फी (स्त्री.) २ पदच्युति (स्त्री.)

n. १ जिल्हा (पु.) २ (a portion or territory defined for political, educational or other purposes) क्षेत्र (न.)

अपरिहार्यता कक्षा

द्विसदस्य मतदार संघ

(protection of aliens) अन्यदेशीय रक्षण

पथकर

डार्क हॉर्स, अनपेक्षित उमेदवार

n. विकेंद्रीकरण (न.)

adj. निगमनिक, निगमन, निगामी, निगमनीय

प्रत्यायुक्त विधिविधान

n. निर्लष्करीकरण (न.)

n.१ विभाग (पु.) २ दिपार्तमाँ (पु.) (फ्रान्समधील शासनाचा प्रशासनिक विभाग)

उप सभापति

n. नियति (स्त्री.)

पथभ्रष्ट वर्तन

adj. भिन्नतादर्शी

राजदूत हस्तक्षेप

प्रत्यक्ष कर

n. १ शिस्त (स्त्री.) २ अनुशासन (न.) ३ अभ्यासशाखा (स्त्री.)

कायदेभंग (पु.)

n. दैवी भाकित (न.)

राज्यांतर्गत अधिकारिता कलम

द्विराष्ट्रीयत्व (न.)

यथोचित विधि-प्रक्रिया

n. शुल्क (न.)

n. आधारसामग्री (स्त्री.)

adj. विकेंद्रित

n. अब्रूनुकसानी (स्त्री.)

प्रत्यायोजित शक्ती

निर्लष्करित क्षेत्र

विभागीय आणि केंद्रीय प्रशिक्षण

n. अपमान्यता (स्त्री.)

n. देतांत (न.), तणाव शिथिलन (न.)

adj. पथविचलित

adj. भिन्नीभूत

राजदूत अधिकारी-सूची

प्रत्यक्ष कराधान

n. बट्टा (पु.), कसर (स्त्री.) cf. brokerage

n. १ आज्ञाभंग (पु.) २ अवज्ञा (स्त्री.)

ईश्वरदत्त अधिकार

देशांतर्गत अधिकारिता

n. शांतताप्रिय (सा.), शांततावादी (सा.)

अप्रत्यक्ष निमय, परोक्ष निमय, मूक निमय

n. द्विदल राज्यपद्धति (स्त्री.)