मानसशास्त्र परिभाषा कोश

मध्य ध्येय

आंतरिक वेदन

अंतर्विष्ट प्रबलन

मध्यस्थ परिवर्त्य

आंतरिक वर्तन

(Jung) अंतर्ज्ञानी व्यक्तिप्रकार

n. विपर्यक (पु.)

n. प्रचरण (न.)

adj. समवर्णी

समस्वनी आलेखरेषा

आदर्शी प्रतिमा

कल्पनाप्रणीत क्रिया

n. निरक्षरता (स्त्री.)

(Wundt) प्रत्यक्षानुभव (पु.)

अंतःस्फोटक उपचारपद्धति

अपर्याप्त व्यक्तिविशेष

adj. आपाती, आनुषंगिक

वर्धी यथार्थता, वाढती यथार्थता

विश्वसनीयता निर्देशांक

n. व्यक्तिवाद (पु.)

शिशु मानसशास्त्र

न्यूनत्व गंड

adj. अंगभूत, जन्मजात

अंतःकर्ण (पु.)

adj. सहजप्रवृत्त, सहजप्रवृत्तिमय

v. t.& i. १ संकलन करणे २ एकात्मीकरण होणे

बुद्धि चाचणी

n. १ अन्योन्यक्रिया (स्त्री.) २ अंतक्रिया (स्त्री.)

(also interruption tone) १ खंडित स्वर २ व्यत्यय स्वर

आंतरिक यथार्थीकरण

n. अंतर्वेशन (न.)

n. आंतरनिरसन (न.)

अंतःस्थ नेत्र स्नायू (पु.अ.व.)

adj. अवैध, अयथार्थ, अपंग

n. Psychoan. भावस्थापन (न.)

n. प्रचरण (न.)

n. समविर्णकता (स्त्री.)

समसंवेदता कार्य

श्वास/उच्छ्वास गुणोत्तर

n. चिद्वाद (पु.)

n. मूढता (स्त्री.)

adj. अतार्किक

तात्कालिक स्मृति

n. नपुंसकता (स्त्री.)

अपर्याप्त व्यक्तिमत्व

आनुषंगिक अध्ययन

n. अंतःपोषण (न.)

n. तटस्थता (स्त्री.), उदासीनता (स्त्री.)

n. व्यक्तित्व (न.)

शिशु चाचणी

adj. संभव-अक्षम

n. वंशदत्तता (स्त्री.), वंशदाय (पु.), वंशार्जन (न.), आनुवंशिकता (स्त्री.)

adj. (Riesman) अंतर्दिग्दर्शित

Psychoan. सहजप्रवृत्ति संमीलन

(abbr. IC) एकत्रित परिपथ

n. बोधता (स्त्री.)

अंतर्क्रिया प्रचरण

adj. खंडित

n. आंतरीकरण (न.)

n. मध्यस्थापन (न.)

n. मुलाखत (स्त्री.)

१ अंगभूत मूल्य २ आंतरिक अभिरुचि

अपरिर्वत्य वर्णविशेष

adj. अनैच्छिक

अध्ययनाची प्रचरण उपपत्ति

adj. १ एककालिक २ एकावर्तनी

adj. समध्वनि –

श्वास/उच्छ्वास मापनी

n. विचारप्रणाली (स्त्री.), तत्तप्रणाली (स्त्री.)

n. स्वगतिकी (स्त्री.)

n. दीपनघनता (स्त्री.)

n. अचलता (स्त्री.)

n. (also agnosia) संवेदन अक्षमता (स्त्री.)

अपर्याप्त उद्दीपक (contr. adequate stimulus पर्याप्त उद्दीपक)

आनुषंगिक स्मृति

n. १ चिंतास्वप्न (न.) २ राक्षस (पु.)

तटस्थ बिंदु

n. व्यक्तीकरण (न.), विशिष्टीकरण (न.)

adj. अर्भकीय

n. संभव-अक्षमता (स्त्री.)

adj. वंशदत्त, वंशार्जित, वंशप्राप्त

n.१ चेताप्रदान (न.) २ चेता उद्दीपन (न.)

संस्था कल्पिते (न.अ.व.)

एकात्मकारी प्रवृत्ति

n. तीव्रता (स्त्री.)

(Bales) अन्योन्य प्रक्रिया विश्लेषण

खंडित प्रबलन

अंतःस्त्रावी ग्रंथि

n. अर्थविवरण (न.)

n. मुलाखतदार (पु.)

अंतःस्थ प्रेरणा

n. अप्रचरण (न.)

अनैच्छिक हालचाल

adj. अतार्किक

n. (also isopallium) मध्यबाह्यक (पु.)

adj. समदैशिक

निदानोद्भव आजार

n. कल्पन प्रक्रिया (स्त्री.)

n. अगम्य भाषण (न.)

n. दीपन (न.)

adj. अनैतिक

n. संस्करण (न.)

n. अनवधान (न.)

आनुषंगिक उद्दीपक

anvil

तटस्थ उद्दीपक

n. सिद्धांतरोपण (न.)

Psychoan. शैशव स्मृतिलोप

n. नति (स्त्री.)

n. निरोधन (न.)

चेता उद्दीपन गुणोत्तर

n. संस्थापन (न.)

n. १ संकलन (न.) २ स्वत्वभाव (पु.)

उद्देशी विश्लेषण

(R.B. Cattell) अंतर्क्रिया मापन

adj. अंतर्गत

आंतरराष्ट्रीयवादी अभिवृत्ति

(R.B. Cattell) अर्थविवरणात्मक अभ्युपगम

n. मुलाखतकार (पु.)

आंतरिक पारितोषिक

n. सूची (स्त्री.)

(also called smooth muscle) अनैच्छिक स्नायु

(Jung) बुद्धिविरोधी व्यक्तिप्रकार

मध्यबाह्यक

चाचणी प्रश्न विश्लेषण

निदानोद्भव मनोवैकल्य

adj. कल्पन प्रक्रियात्मक

adj. व्यक्तिसापेक्ष

n. भास (पु.) cf. delusion

n. प्रतिक्षमीकरण (न.)

संस्करण पद्धति

टोपलीतील समस्या चाचणी

समावेशी विकल्प

n. असभ्यता (स्त्री.)

adj. अप्रत्यक्ष

प्रवर्तित रंग

शैशव गंड

अनौपचारिक संरचना

विलंब निरोधन

n. क्षेप (पु.)

n. अध्यापन (न.), सूचना (स्त्री.)

एकात्मीकरण अभिवृत्ति

n. उद्देश (पु.)

n. अंतर्वेशन (न.)

अंतर्गत संपुट

n. आंतर-चेतापेशी (स्त्री.)

अर्थविवरणात्मक उपचार पद्धति

मुलाखतकार अभिनति

अंतःस्थ अभिवाहक

सर्वकष सूची चाचणी

n. अपसरण (न.)

(Lewin) अवास्तवता पातळी

adj. अककुदी

चाचणी प्रश्न कठीणता

after image

समाकलनात्मक अध्ययन

n. मूढभाष (पु.)

(also apparent movement) भासमान गति

v. t. प्रतिक्षम करणे

n. सहजात संस्करण (न.)

adj. जन्मजात cf. congenital

n. असंबद्धता (स्त्री)

n.स्वावलंबित्व (न.)

अप्रत्यक्ष मापन

प्रवर्तित ताण

(Murray) [enduring integrates that determine (unconsciously) the course of latter development] शैशव गंड

अप्रमाणित चाचणी

निरोधन उपपत्ति

n. भ्रमिष्टपणा (पु.), बुद्धिभ्रम (पु.), वेडेपणा (पु.), वेड (न.)

n. उपकरण (न.)

n. प्रज्ञा (स्त्री.), बुद्धि (स्त्री.), अंतःकरण (न.)

adj. उद्देशपूर्वक

n. १ अंतर्छेद (पु.), आंतरखंड (पु.) २ अंतर्रोध (पु.)

अंतर्गत जटिलता

संधि चेतापेशी

अंतश्चतुर्थक परिक्षेत्र

जवळिकीचे तत्त्व

n. Psychoan. अंतःक्षेपण (न.)

व्यस्त सहसंबंध

अपसरणी विषण्णता

(Lewin) अवास्तवता-वास्तवता मिति

n. अककुदता (स्त्री.)

चाचणी प्रश्न मापन

(also pictorial memory) प्रतिमा स्मृति

स्थिर कल्पना

अज्ञातकारण अपस्मार

प्रतिमाविरहित विचार

n. प्रतिक्षमता (स्त्री.)

n. अपौगंडावस्था (स्त्री.)

n. निषिद्ध प्रजनन (न.)

n. विजोडता (स्त्री)

adj. स्वतंत्र

अप्रत्यक्ष दृष्टि

प्रवर्तक रंग, प्रवर्तक वर्ण

Psychoan. शैशवी (काम) विपर्यय

वृत्त प्रक्रियण

(Hull) निरोधन विभव

n. असुरक्षितता (स्त्री.)

adj. साधक

n. विचारप्रक्रिया (स्त्री.)

उद्देशी विस्मरण

अंतर्छेदी अभिनति

अंतर्गत सुसंगति

enterceptor

v. t.& i. व्यत्यय आणणे, व्यत्यय येणे

संदिग्धता असहिष्णुता

adj. अंतःक्लेशी

व्यस्त घटक विश्लेषण

अपसरणी मनोविकृति प्रतिक्रिया

n. असंबद्धता (स्त्री.)

n. एकाकी (पु.)

चाचणी प्रश्न निवड

प्रतिमा स्मृति

कल्पना बलतत्त्व

adj. मस्तिष्कदोषज, मस्तिष्क रोगग्रस्त

n. प्रतिमा (स्त्री.), प्रतिमासृष्टि (स्त्री.)

n. ऱ्हास (पु.), नाश (पु.)

n. १ चेतावेग (पु.) २ आवेग (पु.) cf. motive

n. प्रलोभन (न.) cf. motive

adj. विजोड

स्वतंत्र परिर्वत्य

n. अवियोजन (न.)

n. प्रवर्तन (न.)

Psychoan. शैशवी कामुकता

वृत्तप्रक्रियण उपपत्ति

निरोधी प्रतिक्षेप

adj. वेदन-अक्षम, अवेदनीय

साधक अभिसंधान

n. प्रज्ञावंत (पु.)

उद्देशी गति

n. आंतरसहसंबंधन (न.)

अंतःकर्ण (पु.)

नेत्रांतर (न.)

intermittence tone

n. मदावस्था (स्त्री.)

n. (structuralism) अंतर्निरीक्षण (न.)

व्यस्त संबंध

n. अंतर्भूतता (स्त्री.)

असमर्पक परिवर्त्य

n. एकलन (न.)

चाचणी प्रश्न वैधता

अपस्मारी भावना (स्त्री.अ.व.)

n. Psychoan. इदमहम् (पु.)

दृष्टिपटलजन्य प्रकाश

adj. प्रतिमाविषयक

adj. असंवेद्य

n. चेतावेगन (न.)

प्रलोभन उपपत्ति

विजोड अनुक्रिया

adj. अनिश्चित

व्यक्ति भेद

प्रवर्तन कुंडल

शैशवी भाष

वृत्त प्रत्यानयन

प्रारंभिक प्रवेग

n. अंतर्दृष्टि (स्त्री.), मर्मदृष्टि (स्त्री.)

grid organisation development technique

बौद्धिक असमतोल

उद्देशी अनुक्रिया

n. आंतरव्यवहार (पु.), आंतरसंबंध (पु.)

अंतर्गत पर्यावरण

n. अंतःसंस्था (स्त्री.)

n. १ उभयलिंगता (स्त्री.) २ आंतरलिंगता (स्त्री.)

n. (Murray) व्यक्तिलक्षिता (स्त्री.)

n. अंतर्निरीक्षणवाद (पु.)

व्यस्त-वर्ग नियम

n. दृकशंकु जम्बुलद्रव्य (न.)

अप्रतिकार्य चेतावेग

एकलन अमनस्कता

चाचणी प्रश्न भारांकन

n. अपस्मार (पु.)

adj. एकरूप

n. १ विक्षिप्तपणा (पु.) २ विलक्षणता (स्त्री.)

काल्पनिक खेळगडी

adj. व्यक्तिनिरपेक्ष

adj. आवेगशील

(Hull) प्रलोभन प्रेरणा (स्त्री.)

adj. अक्षम

n. अनियतिवाद (पु.)

व्यक्ति मुलाखत पद्धति

प्रवर्तन चाचणी

n. शिशुता (स्त्री.)

वृत्तसंचय (पु.)

उपक्रमी नेतृत्वगुण

n. (Catz) आग्रहतत्त्व (न.)

साधक अध्ययन

बौद्धिक परिपक्वता

उद्देशी कंप

n. १ हितसंबंध (पु.), २ आवड (स्त्री.), अभिरुचि (स्त्री.) cf. motive

(Pavlov) अंतर्गत निरोधन

adj. आंतरवैयक्तिक

n. आंतरस्वर (पु.)

तर्कु-अंतर्गतस्नायुतंतू (पु.अ.व)

n. (Jung) (also intraversion) अंतर्मुखीकरण (न.), अंतर्मुखता (स्त्री.)

n. व्यस्तीकरण (न.)

स्वप्रमापी श्रेणी

n. बेजबाबदारी (स्त्री.), अ-जबाबदारी (स्त्री.)

एकलन परिणाम

n. (Freud) इड (न.)

(Thorndike) समघटक उपपत्ति

n. मूढतमबुद्धि (पु.) cf. average, मूढतमबुद्धि [०-२०]

अधिकल्पित परिमाण

आशयी अर्थ

चेतावेगी कल्पना अनिवार्यता

n. निषिद्ध समागम (पु.)

अपूर्ण-वाक्य चाचणी

n. निर्देशांक (पु.)

व्यक्ति मानसालेख

औद्योगिक सहमंत्रक पद्धति

n. मोहवशता (स्त्री.)

माहिती चाचणी

adj. पुढाकार, उपक्रमशीलता

दृढ कल्पना

n. साधनवाद (पु.)

n. १ तार्किकीकरण (न.) २ प्राज्ञीकरण (न.)

n. उद्देशता (स्त्री.)

अभिरुचि सूची

आंतरिक प्रेरण

(event as a unit of analysis) आंतरवैयक्तिक वर्तन एकक

आंतरप्रयत्न अवधि

नेत्रावलंबी उद्दीपकबदल

n. (Rorschach) अंतर्मुखता (स्त्री.)

भावव्यत्यास (पु.)

स्वप्रमापी प्राप्तांक

n. क्षोभ प्रवणता (स्त्री.)

Psychoan. एकलन यंत्रणा

n. कल्पना (स्त्री.)

monozygotic twins

मूढ-विज्ञ (पु.)

n. असमतोल (पु.)

covert

n. आवेगशीलता (स्त्री.)

Psychoan. निषिद्ध समागम प्रतिबंध

n. असंयम (पु.)

(also called Brunswik ratio or Thaulus ratio) स्थिरता निर्देशांक

व्यक्ति मानसशास्त्र

औद्योगिक मानसशास्त्र

n. (Murray) अपयशवर्जन प्रेरणा

वृत्त उपयोग

n. अंतःक्षेप (पु.)

agrypnia

n. (also called island of Reil) द्वीप (न.)

n. बुद्धिवाद (पु.)

अंतर्वर्तनवाद (पु.) (पॉल व्हिस)

अभिरुचि चाचणी

आंतरिक गरज

आंतरवैयक्तिक संघर्ष

n. कालावधि (पु.), कालांतर (न.)

adj. अंतर्मानसिक

adj. (Jung) अंतर्मुख–, n. अंतर्मुखी (पु.)

n. लिंग विपर्ययी (पु.)

adj. तत्पार्श्विक

n.१ चेतना (स्त्री.) २ क्षोभ (पु.) ३ चीडभाव (पु.) cf. emotion

समताणी आकुंचन

n. आदर्श (पु.)

n. तादात्मीकरण (न.)

adj. स्वानुवर्ती

n. मूढतरबुद्धि (पु.) cf. average मूढतरबुद्धि–, मूढतरबुद्धि [२०-५०]

(abbr. IAR) अव्यक्त साहचर्य अनुक्रिया

adj. अक्लेशी

Psychoan. निषिद्ध समागम स्वप्न

n. असमन्वयन (न.)

(also selection index) भेदक निर्देशांक

व्यक्तिगत छात्र अधीक्षण पद्धति

औद्योगिक हेरतंत्र

n. अनुमान (न.)

जाणपूर्वक संमति

n. इजा (स्त्री.), दुखापत (स्त्री.)

n. १ अंतःश्वसन (न.) २ स्फूर्ति (स्त्री.)

n. इन्सुलिन (न.)

n. बुद्धि (स्त्री.)

diencephalon

n. सन्मुख (न.)

(Murray) आंतर-प्रेरित वर्तनसंघात

आंतरव्यक्ति अनुक्रिया गुणविशेष

(abbr. I.U.) अनिश्चितता मध्यंतर

adj. अंतःक्लेशी

adj. अंतर्मुखीभूत

व्यस्तीकृत घटक विश्लेषण

तत्पार्श्विक छेद

इशहारा चाचणी

cortical field theory

आदर्श स्व

ओळख चाचणी

n. १ मूर्ति (स्त्री.) २ प्रबल पूर्वग्रह (पु.)

n. इमिप्रॅमाईन (न.)

अव्यक्त वर्तन

we group

निषिद्ध समागम निषेध

n. समावेशन (न.), अंतर्भाव (पु.)

प्राक्कथन क्षमता अंक

व्यक्तिविशिष्ट अनुक्रिया

निष्प्रभावी उद्दीपक

adj. निम्न

adj. अवमानवी, n. अवमानव (पु.)

शाई-डाग चाचणी

n. श्वास-उच्छ्वास (पु.)

इन्सुलिन मूर्च्छा

intelligence quotient

आंतर हस्त संक्रमण

n. व्यत्यय (पु.)

अंतर्गत सरल स्नायु

आंतरवैयक्तिक उपपत्ति

अंतरित प्रबलन

adj. अंतर्गर्भीय

अंतःकरण वारंवारता

Psychoan. विपर्यस्त इडिपस गंड

तत्पार्श्विक बाजू

द्वीप बधिरता

isocortex

आदर्श प्रकार

n. १ तदैकता (स्त्री.) २ व्यक्तिस्व (न.) ३ तादात्म्य (न.) ४ एकरूपता (स्त्री.)

n. श्वास-श्वसन गुणोत्तर (पु.)

n. अनुकरण (न.)

अव्यक्त संस्कृति

n. (मानसोपचार)प्रतिसादशून्यता (स्त्री.)

n. १ आपात (पु.) २ प्रमाण (न.)

सुधार-अक्षम

(also psychometric constant delta) तंतोतंतता निर्देशांक, मनोमितीय स्थिरांक, मनोमितीय स्थिर डेल्टा

n. वैयक्तिक चाचणी

n. जडता (स्त्री.)

निम्न वप्र

adj. अवरक्त –

adj. (syn. native) उपजत cf. congenital

n. अस्थिरता (स्त्री.)

इन्सुलिन आघात उपचारपद्धति

(abbr. IQ) (also intelligence coefficient) बुद्धिगुणांक (पु.)

आंतर-चेतापेशी

pooh-pooh theory

आंतरिक प्रबलन

(abbr. IL) अंतर्विष्ट अध्ययन

सम अंतर मापनी

adj. अंगभूत, आंतरिक

n. अंतर्ज्ञान (न.)

व्यस्त मेरू तंत्र

n. परितारिका (स्त्री.)

(also called insula) राईल द्वीप

adj. स्वलिंगानुरागी

v. t. आदर्शकल्पन करणे, आदर्शीकरण करणे

n. चिन्हालेख (पु.)

adj. अनौरस

n. अपरिपक्वता (स्त्री.)

अव्यक्त अनुक्रिया

n. अपर्याप्तता (स्त्री.)

आपाती क्षेत्र

n. वाढ (स्त्री.)

Phys. अपवर्तनांक (पु.)

n. वैयक्तिकीकरण (न.)

n. अर्भकावस्था (स्त्री.)

निम्न तिर्यक स्नायू

n. शंकुमार्ग (पु.)

उपजत बुद्धि उपपत्ति

n. सहजप्रवृत्ति (स्त्री.) cf. motive

adj. (Psychometry) १ पूर्णांकी २ अविभाज्य

बुद्धि मापनी

(abbr. IRT) अनुक्रिया मध्यंतर

आंतरबंधी प्रबलन