वाणिज्यशास्त्र परिभाषा कोश

adj. संज्ञेय, नाव देण्यासारखा

राष्ट्रीय निधि

राष्ट्रीय व्यापार

निसर्ग निवास, प्राकृतिक वास

v.t. & i. १ नौपरिवहन करणे २ नौकायन करणे ३ (to conduct or manage an aircraft in flying) दिक्‌चालन करणे

unfavourable balance of payments

परक्राम्य पावती

निव्वळ आय, निव्वळ उत्पन्न

net assets

(that part of capital market which deals with new public issues of stocks and shares) नव रोखे प्रचालन बाजार

१ नाममात्र कमाई, नाममात्र अर्जन २ पैसारूप कमाई

n. अनुपलब्धता (स्त्री.)

adj. न टिकणारा

adj. अपणयोग्य, अविक्रेय

अलाभांशिक विमापत्र

adj. परत न होण्याजोगा, ना परतावा

n. १ प्रमाणक (न.) २ प्रमाणपद्धति (स्त्री.)

अपरक्राम्य

अभिहस्तांकनाची सूचना

n. नवीयन (न.)

n. नाणकशास्त्रज्ञ (सा.)

n. १ नाव (न.), संज्ञा (स्त्री.) २ (reputation, good or bad) ख्याति (स्त्री.) v.t. १ नावाने संबोधणे २ नाव देणे ३ (to nominate for, appoint to, a position, etc.) नामित करणे

राष्ट्रीय आरोग्य

(the total money value of goods and property of all kinds in a country at a particular time) राष्ट्रीय धन, राष्ट्रीय संपत्ति

नैसर्गिक वृद्धि, नैसर्गिक वाढ

n. १ नौपरिवहन (न.) २ नौकानयन (न.) ३ दिक्‌चालन (न.)

unfavourable balance of trade

v.t. & i. १ परक्रामित करणे २ बेचन करणे, (हुंडीचे वगैरे) पैसे देणे, (हुंडीचे वगैरे) पैसे घेणे ३ (to confer with another so as to arrive at the settlement of some matter) वाटाघाटी करणे

निव्वळ व्याज

निव्वळ मत्ता कराधान

n. वृत्तपत्र (न.)

पैसारूप खर्च

अधिकोषणेतर मत्ता

n. pl. न टिकणारा माल (पु.)

अपणनयोग्य ऋण, अविक्रेय ऋण

n. अप्रदान (न.), भरणा न करणे (न.)

n. अनिवासी (सा.)

adj. १ प्रसामान्य २ (regular, usual) नेहमीचा ३ (functioning regularly) नियमित चालणारा

अपरक्राम्य संलेख

अनादृतीची सूचना

n. नाविन्य (न.), अभिनवता (स्त्री.), नवलाई (स्त्री.)

v.t. जोपासणे

Stock-exch. (also ticket day) (second day of stock exchange settlement) नामदिन (पु.)

राष्ट्रीय आरोग्य विमा

n. राष्ट्रीयीकरण (न.)

नैसर्गिक मक्तेदारी

नौकानयन अधिनियम

(downward slope) ऋण प्रवणता

n. १ परक्रामण (न.) २ बेचन (न.)

निव्वळ तरलता अनुपात

निव्वळ उत्पन्न

वृत्तपत्री जाहिरात

पैसारूप उत्पन्न, पैसारूप आय

अधिकोषणेतर कोषागार

आर्थिकेतर वस्तू

adj. अभौतिक

adj. हंगामी

adj. अननुसूचित

प्रसामान्य मागणी

अपुरी जमा

प्रतिसाक्षनाची सूचना

नाविन्य वस्तू, नवलाई वस्तू

बुडित लेखा जोपासणे

adj. –नामक, नावाचा

राष्ट्रीय आरोग्य सेवा

उद्योग राष्ट्रीयीकरण

नैसर्गिक पदार्थ

(also N/E) (abbr. of “no effects”) ऐ. ना. (ऐवज नाही)

व्यस्त कराधान

बेचन पत, विपत्र क्रय प्राधिकारपत्र

१ निव्वळ हानि २ निव्वळ तोटा

adj. १ तटस्थ २ प्रभावशून्य

(also N/F) (abbr. of “no funds”) नि.ना. (निधी नाही)

(also quasi-partner) १ नाममात्र भागीदार २ नामित भागीदार

अस्पर्धक गट

adj. १ अनावश्यक २ (not absolutely required) अवश्येतर

n. सदस्येतर व्यक्ति (स्त्री.)

n. १ अपालन (न.) २ पार न पाडणे (न.)

अननुसूचीत बॅंक

१ प्रसामान्य किंमत २ प्रसामान्य मूल्य

अनिर्वापित ऋण

रोध सूचना

(abbr. of “notary public”) ले. प्र. (“लेखप्रमाणक”)

adj. पौष्टिक, पोषक n. पोषद्रव्य (न.)

(it is like an order bill of exchange and is payable to the payee on his order) नामजोग हुंडी

(whether regarded as the money value of the total volume of production of goods and services or as the total of all incomes derived from economic activity during a specified period generally one year) राष्ट्रीय आय, राष्ट्रीय उत्पन्न, राष्ट्रीय प्राप्ति

भूमि राष्ट्रीयीकरण, जमिनीचे राष्ट्रीयीकरण

(an equilibrium rate of interest which equates the demand for loans with the supply of loanable funds) व्याजाचा स्वाभाविक दर

n. (also overnight money) (a term sometimes used of something which, though it cannot technically be regarded as money, nevertheless performs some of the functions of money such as bill of exchange, bank notes, liquid assets) प्रतिपैसा (पु.) (प्रतिरूप पैसा)

(also called disutility) ऋण उपयोगिता

विपत्राचे बेचन

निव्वळ स्थलांतरण

प्रभावशून्य समतोल

रात्र तिजोरी

१ नाममात्र किंमत २ नामित किंमत

n. अपालन (न.), पालन न करणे (न.)

n. १ अनस्तित्व (न.) २ अभाव (पु.)

adj. वाणिज्येतर

adj. १ टिकाऊ २ न नासणारा

अननुसूचित बॅंक

१ प्रसामान्य लाभ २ प्रसामान्य नफा

adj. लेख प्रमाणविषयक, लेख प्रमाणक–

न्यास सूचना

(abbr.“not provided for”) त. ना.(“तरतूद नाही”), ऐ.ना. (“ऐवज नाही”)

n. पोषण (न.)

Stock-exch. (more particulary used of stock-exchange securities of which there is only a small supply available in the market) संकुचित बाजार

राष्ट्रीय आय लेखांकन, राष्ट्रीय उत्पन्न लेखांकन

v.t. १ (to bring under national management) राष्ट्रीयीकरण करणे २ (to make a person a national) नागरिकत्व देणे

नैसर्गिक साधनसंपत्ति

n.pl. १ अत्यावश्यक गरजा (स्त्री.अ.व.) २ अत्यावश्यक वस्तू वा सेवा (स्त्री.अ.व.)

ऋण उपयोगिता, नास्ति उपयोगिता

n. pl. वाटाघाटी (स्त्री.अ.व.) cf. compromise

१ (the net value of the goods and services produced in a nation during a specific period computed by subtracting from the gross national product charges for depreciation of capital assets) निव्वळ राष्ट्रीय उत्पादित वस्तुमूल्य २ निव्वळ राष्ट्रीय आय

तटस्थ मुद्रा धोरण

n. १ रातपाळी (स्त्री.) २ रातपाळीचे काम (न.)

नामित मूल्य

अनंशदायी निवृत्तिवेतन

adj. अस्तित्वहीन

वाणिज्येतर विपत्र

टिकाऊ वस्तु

adj. असांविधिक

प्रसामान्य मूल्य

n. (pl. notaries public or notary publics ) लेखकप्रमाणक (सा.)

adj. लक्षणीय

(also N/S) (abbr. of “not sufficient funds”) अ.ज. (“अपुरी जमा”)

पोषक मूल्य

(also birth-rate) जन्म दर, जनन दर, जन्म प्रमाण, जनन प्रमाण

राष्ट्रीय आय एकूण, राष्ट्रीय आय एकुणात, राष्ट्रीय उत्पन्न एकूण, राष्ट्रीय उत्पन्न एकुणात

adj. राष्ट्रीयीकृत

नैसर्गिक मूल्य

कार्यक्षम आवश्यक वस्तू

v.t. १ दुर्लक्ष करणे २ हयगय करणे n. १ उपेक्षा (स्त्री.) २ दुर्लक्ष (न.) ३ हयगय (स्त्री.)

external effects

१ विम्याचा निव्वळ हफ्ता २ निव्वळ अधिमूल्य

(money performing the passive functions of serving as medium of exchange and unit of account but having no dynamic functions which affect the economy) तटस्थ पैसा

n. रातपाळी (स्त्री.)

Econ. (wages measured in money) पैसारूप वेतन

n. असहकार (पु.)

बिगरशेती उत्पन्न

adj. अधातुक

टिकाऊ माल, टिकाऊ वस्तू

adj. १ असमाप्य २ अमुदती

प्रसामान्य वेतन

n. १ (a bank note or other form of paper-money that is current) नोट (स्त्री.) २ (a written or printed paper acknowledging the debt and promising payment; as, a brief remark by way of explanation or information) –पत्र (न.), चिठ्ठी (स्त्री.) ३ (a brief writing intended to assist memory or to serve as a basis for a fuller statement) टीप (स्त्री.), टिप्पणी (स्त्री.) ४ नोंद (स्त्री.) v.t. नोंद घेणे, नोंद करणे

n. अधिसूचना (स्त्री.)

(of no force) रद्दबातल

n. राष्ट्र (न.)

राष्ट्रीय आय विश्लेषण

n. १ राष्ट्रवाद (पु.) २ राष्ट्रीयता (स्त्री.)

नैसर्गिक अपव्यय

जीवनावश्यक वस्तू

adj. १ उपेक्षित २ दुर्लक्षित

adj. नवअभिजात

१ निव्वळ किंमत २ निव्वळ मूल्य

पैसा तटस्थ ठेवण्याचे धोरण

n. १ शून्य (न.) २ (nothing) काही नाही

v.t. नामनिर्देशित करणे

निगमेतर व्यवसाय

n. अपरिपूर्ति (स्त्री.)

adj. पैशाव्यतिरिक्त

adj. अभौतिक

असमाप्य अवधि

normality

नोट रद्द करणे

adj. अधिसूचित

n. १ संख्या (स्त्री.) २ अंक (पु.) ३ (as, serial number) क्रमांक (पु.) ४ (मासिक वगैरेचा) अंक (पु.) v.t. १ संख्यांकन करणे २ क्रमांक देणे

n. १ राष्ट्रिक (सा.) २ नागरिक (सा.) adj. राष्ट्रीय

राष्ट्रीय विमा

n. राष्ट्रवादी (सा.)

नैसर्गिक धन, नैसर्गिक संपत्ति

adj. १ आवश्यक २ (unavoidable; under compulsion) अपरिहार्य n. Econ. (used chiefly in pl.) १ जीवनावश्यक वस्तू (स्त्री.अ.व.) २ आवश्यकता (स्त्री.अ.व.) गरजा (स्त्री.अ.व.)

n. १ निष्काळजीपणा (पु.), हयगय (स्त्री.) २ दुर्लक्ष (न.)

नवजात मृत्यु दर

निव्वळ उत्पन्न, निव्वळ उत्पादन

(a term used by Lord Keynes of the equilibrium rate of interest) तटस्थ व्याज दर

(also N/O) (abbr. of “no order”) सू.ना. (सूचना नाही)

adj. नामनिर्देशित

बिगरपत संस्था

n. अप्रोत्साहन (न.)

पैशाव्यतिरिक्त फायदे

(prices which a seller may use to attract customers but which do not involve price reduction) किंमत व्यतिरिक्त स्पर्धा

असमाप्य प्रतिभूति, असमाप्य रोखा

v.t. & i. नेहमीसारखा करणे, नेहमीसारखा होणे

कागदी चलनाचा आधार

v.t. अधिसूचित करणे

क्रमांक यंत्र

राष्ट्रीय सहाय्य

राष्ट्रीय गुंतवणूक

adj. राष्ट्रवादी, राष्ट्रीय

n. १ नागरिकीकरण (न.) २ स्वाभाविकीकरण (न.)

आवश्यक व पर्याप्त

adj. उपेक्षणीय, क्षुल्लक

adj. अतिनव अभिजात

( w.r.t. Physiocratic system) निव्वळ (शेती) उत्पादित वस्तुमूल्य

n. प्रभावलोपन (न.)

१ अभाटक भूमि २ खंडरहित भूमि

n. नामनिर्देशन (न.)

adj. नापत

adj. बिनव्याजी

पैशाव्यतिरिक्त फायदे आणि तोटे

n. अनुत्पादन (न.)

adj. व्यापारेतर

n. (also normalcy) नेहमीची स्थिति (स्त्री.)

नोट परीक्षा

n. (as,of a bill of exchange) अधिटिप्पण (न.), अधिटिप्पणी लिहणे (न.)

adj. संख्येय

(the money value of all the real capital of a country at a particular time) राष्ट्रीय भांडवल

राष्ट्रीय नियोजन

n. १ राष्ट्रीयता (स्त्री.), राष्ट्रीयत्व (न.) २ (a particular nation) राष्ट्र (न.) (as in : men of all nationalities सर्व राष्ट्रांतील लोक)

v.t. १ अंगवळणी पाडणे, स्वाभाविक करणे २ नागरिकत्व प्रदान करणे

n. pl. Econ. १ अत्यावश्यक गरजा (स्त्री.अ.व.) २ (as, necessaries) जीवनावश्यक वस्तू (स्त्री. अ.व.)

n. परक्राम्यता (स्त्री.)

adj. निव्वळ

(also profit margin) १ निव्वळ लाभ २ निव्वळ नफा

v.t. (to destroy the peculiar properties or opposite dispositions of; as, to sterilise) प्रभावलोपन करणे

(abbr. of number) क्र. (क्रमांक)

नामनिर्देशन पत्र

adj. असंचयी

बिनव्याजी रोखा

adj. अपरक्राम्य

adj. अनुत्पादक

adj. १ अहस्तांतरणीय २ अस्थानांतरणीय ३ असंक्रमणीय

adv. प्रसामान्यत:

नोट प्रचालन, नोटा काढणे

अधिटिप्पण व प्रतिसाक्षन

n. (a term sometimes used of the function of money as a measure of value) मूल्यमापक (पु.), मूल्यमान (न.), निमान (न.)

(also public debt) (the total financial obligations of the central government of a nation usu. in the from of interest-bearing government bonds) राष्ट्रीय ऋण, लोक ऋण

१ राष्ट्रीय उत्पादित वस्तुमूल्य २ राष्ट्रीय आय

adj. १ नैसर्गिक २ (happening in the usal course) सहज, स्वाभाविक ३ (physical) प्राकृतिक

n. १ निसर्ग (पु.) २ प्रकृति (स्त्री.) ३ स्वभाव (पु.) ४ स्वरूप (न.)

n. आवश्यकता (स्त्री.)

रूढीजन्य परक्राम्यता

(also net worth) (the excess of value of resources over liabilities to creditors-also called net worth) निव्वळ मत्ता

निव्वळ भाटक, निव्वळ खंड

adj. प्रभावलुप्त

adj. १ (being so small,slight, or negligible as scarcely to be entitled to the name) नाममात्र २ (measured in money as distinct from actual purchasing power–as opposed to real) पैसारूप ३ (existing or being something in name or form, but usu. not in reality) नामित

n. नामनिर्देशित व्यक्ति (स्त्री.)

असंचयी अधिमान भाग

बिनव्याजी रोखा

अपरक्राम्य रोखा

नफाहेतुहीन संस्था

अहस्तांतरणीय माल, अहस्तांतरणीय वस्तू

adj. १ प्रमाणकानुसारी, प्रमाणकस्थापक २ आदर्शानुसारी, आदर्शवादी

promissory note

विपत्रांचे अधिटिप्पण व प्रतिसाक्षन, विपत्रांवर अधिटिप्पणी लिहिणे व त्यांचे प्रतिसाक्षन करणे

n. अंक (पु.), संख्यांक (पु.) adj. संख्यादर्शक

राष्ट्रीय मागणी

राष्ट्रीय बचत

नैसर्गिक भांडवल (निसर्गनिर्मित जीवनाधार साधने)

adj. नावीय, नाविक

n. गरज (स्त्री.)

adj. (that can be transferred or assigned from one person to another in return for equivalent value....etc.) परक्राम्य

(the price of export divided by the price of imports Px/Pm) व्यापारवस्तू मूल्य तुल्यता दर

निव्वळ प्रजनन दर, निव्वळ पुन:स्थापन दर

प्रभावलुप्त चूक

Bookkeeping (such as cash,sales,purchases accounts as distinct from personal accounts of customers) नामित लेखा

n. अस्वीकृति (स्त्री.), अस्वीकार (पु.)

असंचयी अधिमान भाग

n. हस्तक्षेप न करणे (न.)

n. अनुपालन न करणे (न.)

adj. अर्हतारहित

मताधिकाररहित भाग

आदर्शनुसारी अर्थशास्त्र

नोट पडताळणी

अधिटिप्पण आकार

n. १ गणना (स्त्री.) २ Math. संख्यांकन (न.)

राष्ट्रीय अर्थव्यवस्था

राष्ट्रीय बचतपत्र

(alternative term for a barter or non-monetary economy) नैसर्गिक अर्थव्यवस्था

adj. नौसेनेसंबंधी, आरमारी

गरजेनुरूप वेतन, गरजेनुसार वेतन

परक्राम्य दस्तऐवज

निव्वळ व्यवसायक्षेत्र उत्पादन

निव्वळ वजन

n. १ तटस्थता (स्त्री.) २ प्रभावशून्यता (स्त्री.)

नामित कर्जरक्कम

adj. असमूहकारी

adj. अविभेदी, अभेदमूलक, अभेदभावकारी

n. मध्ये न पडणे (न.), हस्तक्षेप न करणे (न.)

adj. १ अशासकीय,बिनसरकारी २ अनधिकृत

n. वसूल न होणे (न.)

अवेतनी रोजगार

आदर्शवादी नियोजन

n. १ सूचना (स्त्री.) २ नोटीस (स्त्री.) ३ (as, cognizance) दखल (स्त्री.)

विपत्राचे अधिटिप्पण, विपत्रावर अधिटिप्पणी लिहिणे

adj. नाणकशास्त्रीय

(also N/A) १ (as abbr. of “no account”) खा. ना. (खाते नाही) २ (as, abbr. of “no advice”) सू. ना. (सूचना नाही) ३ (as, abbr. of non acceptance) अ. स्वी (अस्वीकृति, अस्वीकार)

(also called budget) राष्ट्रीय वित्तव्यवस्था

राष्ट्रीय बचत गट

नैसर्गिक गॅस

जलयान (न.)

adj. गरजू

परक्राम्य संलेख

निव्वळ रोख उत्पन्न

n. १ जाळे (न.) २ जाळेकाम (न.)

adj. नव,नवा, नवीन, नूतन

नामित भांडवल, authorised capital

adj. कृषीतर, बिगरशेतकी

adj. अविवादग्रस्त

n. निर्वाद प्रश्न (पु.)

adj. १ असहयोगी २ (not participating or not giving the right to participate in surplus or profit) अलाभांशिक, निर्लाभ

adj. अनावर्ती

adj. (having no nominal value) असममूल्य

प्रमाणकस्थापक शास्त्र

लेखी सूचना

n. कल्पना (स्त्री.), समज (पु.)

नाणकतज्ञ (सा.)

(also simple debenture) (a term sometimes used of unsecure debenture–as opposed to mortgage debenture) साधे ऋणपत्र, बिन अमानती ऋणपत्र

राष्ट्रीय अन्न अंदाजपत्रक

राष्ट्रीय बचत मोहीम

नैसर्गिक वस्तू

adj. नाव्य

adj. १ नकारार्थी, नास्तिवाची, नास्ति– २ अभावरूप

परक्राम्य संलेख अधिनियम

(the balance of gross income remaining after deducting related cost and expenses usu. for given period and losses allocable to the period) १ निव्वळ आय, निव्वळ कमाई २ निव्वळ अर्जन

(the excess of current assets over the current liabilities of a firm) निव्वळ खेळते भांडवल, निव्वळ कार्यकारी भांडवल

नव प्रवेशी

Econ. नामित परिव्यय

असंमत रोखे

adj. १ अविभाज्य २ विभागणीयोग्य नसलेला

adj. विधीतर

असहयोगी सेवायोजन

अनावर्ती खर्च

shares of no-par-value

नास्ट्रो खाते, आमचे खाते cf. vostro account व्होस्ट्रो खाते, तुमचे खाते

परित्याग सूचना

कल्पित किंमत

n. नाणकशास्त्र (न.)