धातुशास्त्र परिभाषआ कोश

कॅलॉर वायू

क्षमता पश्चता

काजळी (स्त्री.)

कार्बन प्रज्योत दीप

वाही चलनशीलता, वाहक चलनशीलता

ओतप्रवण उत्तापसहसामग्री

n. कॅथोड (पु.), ऋणाग्र (न.)

गुल्म वृद्धि

n. Chem. सेल्युलोज (न.)

adj. केंद्रसममित

n. pl.कॅल्कोजेनाइड संयुगे (न.अ.व.)

भारवाही बादली

रासायनिक घटन

शीघ्र-शीतक वलय

क्लोरायडीकारक भर्जन

क्रोमिक आम्ल ॲनोडीकरण

परिघीय टीप सांधण

स्वच्छता चाचणी

अतिघन संकुलित स्तर

कोळसाजन्य डांबर

विचुंबकन क्षेत्र

कुंडल तापन भट्टी

शीत वायु कार्यक्षमता

n. निपात (पु.)

समूह संरचना

adj. ज्वलनक्षम

संमिश्र संघन

संपीडक बल, संपीडन बल

n. १ संस्कारण (न.) २ अनुकूलन (न.)

एकरुप रूपांतरण

व्ययशील फर्मा, व्ययशील आकृतिबंध

सतत अनुक्रम

अभिसारी प्रारण

शीतन वक्रालेख

n. सह-अवक्षेपण (न.)

क्रोड आकारक

क्रोड भेदक, गाभा भेदक

कोन अवजार

n. कोरंडम (न.)

युग्मन स्थिरांक

n.१ तडकणे (न.) २ भंजन (न.) ३ (polishing) टंकन (न.) (चकाकी चक्र)

विसर्पण बल

क्रांतिक विभव

तारफुली सांधा

स्फटिक उपप्रकार (पु.अ.व)

स्फटिकी पृष्ठ

n. कपरूपता (स्त्री.)

धारा परिरक्षी

n. Thermionics सायक्लोट्रॉन (पु.)

n. कॅलरी (स्त्री.)

(also capillary action) केशाकर्षण (न.)

(also carbon concentration profile) कार्बन संहति आलेख

कार्बन प्रज्योत सांधण

काडतूस पितळ

n. ओतकाम (न.), ओतन (न.)

कॅथोड तांबे

बाहजन्य भंजन, बाहजन्य तडकणे

सिमेंट बंधक

सिरॅमल (न.)

खडू चाचणी

भार घनता

रासायनिक संयुग

शीघ्र-शीतन काल

क्लोरिनीकृत हायड्रकोर्बन

क्रोमिक मिश्रण

n. Painting शुष्कन दोष (पु.)

अनुमापन निवळबिंदु

अतिघन संकुलन

स्थूल कण, भरड कण, भरड दाणा

विचुंबकन बल

कुंडल बंधन यंत्र

शीत शीर्षीकरण

n. निपातशीलता (स्त्री.)

n. वर्णमापी (पु.)

ज्वलन नियंत्रण

संमिश्र इलेक्ट्रोड, संयुक्त इलेक्ट्रोड

संपीडक प्रतिबल, संपीडन प्रतिबल

संस्कारण अभिकारक

adj. शंकुरूप, शंक्वाकार, शंक्वाकृति-, निमुळता

स्पर्शक द्विधातु

अखंडित वर्णाली, अखंडित वर्णपंक्ति

n. रूपांतरण (न.), परिवर्तन (न.)

(also cracking strip) शीतन कंगोरा

n. क्रोड (पु.), गाभा (पु.)

क्रोड चौकट

क्रोड ठसा, क्रोड छाप

n. (corona tube) कोरोना नलिका (स्त्री.)

कोरंडम अपघर्षक

n. (also test coupon) चाचणी खंड, नमुना खंड

cooling fin

संयुक्त प्रतिबलजन्य विसर्पण

क्रांतिक कक्षा

n. काकपद दोष (पु.)

स्फटिक क्षेत्र प्रभाव

स्फटिक अक्ष (पु.अ.व.)

n. १ (a phenomenon indicating a defect in wire) कपदोष (पु.) २ Enamelling कपन (न.)

n. आलेख (पु.)

रंभाकार कॅमेरा

ऊष्मीय तीव्रता

केशाकर्षी संद्रवण

कार्बन डायॉक्साइड साचेकाम पद्धति

n. कार्बनीकरण (न.)

सोपानी आम्लमार्जन

ओतकाम मिश्रधातु

कॅथोड निक्षेप

कॉस्टिक निमज्जन, दाहक निमज्जन

सिमेंट साचेकाम

(also ceramicast) सिरॅमिक साचेकाम

n. पिठूळणे (न.)

भारप्रभाव शून्यता

रासायनिक रूपांतरण लेपन

शीघ्र-शीतित बीड, अभिशीतित बीड

n. क्लोरीनन (न.)

n. क्रोमिअम (न.), क्रोम (न.)

(also town gas) नगर वायु

n. पाटन (न.), विपत्रण (न.)

बंद माथा धानी

भरड पोत

n. छेदक्षयन (न.)

n. कुंडलक (पु.)

शीत वळ्या (स्त्री.अ.व.)

adj. निपातशील, निपाती, निपातक्षम

n. वर्णमिति (स्त्री.)

धूमकेतु पुच्छ

संयुक्त जोड

कॉम्पटन सुधारित प्रकीर्णन

वाही आरोपण

शंकुरूप प्रक्षेपण

संपर्क विभव

रूपरेखा उजळण, रूपरेखा झिलई

परिवर्तन लेपन

शीतन प्रमाण, शीतन वेग

क्रोड प्रबलक

क्रोड द्वार

क्रोड उत्थापन दोष

कण सिद्धांत

अंतरिक्ष किरण

adj. सहसंयुज

painting खवले रंगकाम

विसर्पण परिवर्ती

क्रांतिक विभेदित कर्तन प्रतिबल

n. मूस (स्त्री.), मुषा (स्त्री.)

स्फटिक जालक

n. स्फटिकरचनाशास्त्र (न.)

कपन चाचणी

(also double duty compound) चकाकी रंजन संयुग

दंडगोलीय सहनिर्देशक (पु.अ.व.)

n. ऊष्मक (न.)

केशनलिका (स्त्री.)

कार्बन डायसल्फाइड

कार्बनीकरण ज्योत

सोपानी क्रम

ओतकाम संकल्पन

कॅथोड कार्यक्षमता

दाहजन्य ठिसुळीकरण, दाहजन्य भंगुरीकरण

सिमेंटयुक्त वाळू

सिरॅमिक कवची साचा

चॉकले समीकरण

प्रभारण तक्ता

रासायनिक उजाळण

शीघ्र-शीतित स्फटिक

n. रोध ठोकळा (पु.)

क्रोमिअम विलेपन, क्रोम विलेपन

नगर वायु

पाटन भंग, विपत्रण भंग

अभ्र बिंदु

n. स्थूलीकरण (न.)

छेदक्षयन निर्माणी

एकरूप पद्धति

शीत आरोपण

निपाती क्रोड, निपातक्षम क्रोड

रंग ॲनोडीकरण

वाणिज्यिकदृष्ट्या शुद्ध धातु

अनेकपदरी लेप

कॉम्पटन उपसर

n. वाहकता (स्त्री.), वाहिता (स्त्री.)

शंक्वीकरण आणि चौथाईकरण

संपर्क रोध

रेखीय रूळ संरूपण

रूपांतरण गुणक

n. सहनिर्देशक (पु.)

क्रोड भर्जन

क्रोड जाल

क्रोड प्रतिकर्षक

सहसंबंध परिकर्म

कॉट्रेल पाशन

सहसंयुज बंध

adj. भंजनरोधी

n. क्रिओसोट (पु.)

क्रांतिक वेग

मूस भट्टी

स्फटिक एकवर्णक

घन पोत

n. Min. क्युप्राइट (न.)

कर्तन उपसाधन

रंभाकार सांधा

cesium

n. कॅलरीमापी (पु.), ऊष्मामापी (पु.)

आच्छादित पोलाद

कार्बन इलेक्ट्रोड

n. (also called nicarbing) कार्बोनायट्रायड्रीकरण (न.) (नायकार्बिंग)

n. सोपानन (न.)

ओतकाम गाळा

कॅथोड प्रवेशी तार

दाहजन्य मॅग्नेसाइट

n. १ संधानन (न.) २ सिमेंटीकरण (न.)

n. सिरॅमिकी (स्त्री.), सिरॅमिकशास्त्र (न.)

कक्ष शुष्कक

चार्पी आघात चाचणी

रासायनिक विभव

शीघ्र-शीतक गोळी

n. संकोचक (पु.)

क्रोमिअम छायाकरण

आवृत पट्टी

पाटन पृष्ठ

shot peening

लेपित अपघर्षक

n. संसंजकता (स्त्री.)

n. मुद्रारूपण (न.)

शीत दाबन

n. कडपट्टी (स्त्री.)

रंगउजाळण (न.)

n. चूर्णन (न.)

संमिश्र रूळ

अंतर्वक्र फिलेट सांधा

वाहकतामितीय अनुमापन

n. शंक्वीकरण (न.)

n. संदूषण (न.)

n. आकुंचन (न.)

n. रूपांतरित्र (न.)

सहनिर्देशांक (पु.)

क्रोड नळी

क्रोड पेषणी

क्रोड झोळ

लेप चाचणी (गंज)

कॉट्रेल अवक्षेपण

आवरण क्रोड

कूर्पर दाबयंत्र

फट संक्षारण

क्रांतिक तापमान

n. दलन (न.), साचाभंजन दोष (पु.)

स्फटिक प्रकार (पु.अ.व.)

घनाकृति अवकाश जालक

n. क्यूप्रोनिकेल (न.)

(also cutting torch) कर्तन ज्योत

रंभाकार प्रक्षेपण

केकनक्षम कोळसा

n. कॅलरीमिती (स्त्री.), ऊष्मामिति (स्त्री.)

आच्छादन (न.)

कार्बन इलेक्ट्रोड प्रज्योत सांधण

कार्बोनिल लोह

n. कवच (न.)

ओतकाम विकृति

ऋणाग्र अनुदीप्ति, कॅथोड अनुदीप्ति

n. गुहिकाकरण (न.), कोटरण (न.)

सिमेंटीकरण प्रक्रिया

पिष्ट बंधक

कक्ष भट्टी

n. चार्पी-V-खाच (स्त्री.)

रासायनिक विरलन

n. शीघ्र-शीतन (न.)

ठासून भरणे

adj. क्रोमलेपित

आवृत पत्रा

पाटन प्रतिबल, विपत्रण प्रतिबल

n. ढगाळणे (न.)

लेपित इलेक्ट्रोड

n. १ संसंजकता (स्त्री.) २ सुसंगति (स्त्री.)

n. कोक (पु.)

शीत दाब सांधण

कडपट्टी धारवा

वर्ण अवकाश गट

ultraspeed welding

n. १ घटकप्रमाण (न.) २ घटन (न.), रचना (स्त्री.) ३ मिश्रण (न.)

n. अंतर्वक्रता (स्त्री.)

n. वाहकतामिति (स्त्री.)

संमिश्र राशीचा संयुग्मी

सातत्य बंध

आकुंचन माया

बहिर्वक्र फिलेट सांधा

सहनिर्देशांक संयुजा

(also core blowing machine) क्रोड भाता, क्रोड धमनित्र

क्रोड लंबन दोष

क्रोड वाळू

n. संक्षरण (न.) संक्षारण (न.)

कॉट्रेल-लोमर प्रतिबंध

आवरण काच

क्रॅपो प्रक्रिया

n. शिखर (न.), क्रिब (न.)

c' process

दलन रूपण

adj. स्फटिकी

घनीय विस्फारण

n. पकणे (न.)

(buffing) प्राथमिक उजाळण

स्फटिक न्यूनता, स्फटिक अपरिपूर्णता

कोळशाचे केकन गुणधर्म (पु.अ.व)

n. (ॲल्युमिनिअम) तापलेपन (न.)

बद्ध ओतशाळा

कार्बन सममूल्य

कार्बोनिल चूर्ण

कवच कार्बुरीकरण

ओतकाम प्रतिबल

कॅथोड किरण

गुहिकाकरण क्षति

सिमेंटित कार्बाइड

n. सिरिअममिति (स्त्री.)

n. तिरफ (स्त्री.)

n. विखाच (स्त्री.) (विशिष्ट खाच)

रासायनिक संस्करण

शीघ्र-शीतन शक्ति

n. शकलक (पु.)

n. क्रोमीकरण (न.) क्रोमिअम विलेपन क्रिया (स्त्री.) क्रोम विलेपन क्रिया (स्त्री.) क्रोमिअम पट्टन क्रिया (स्त्री.), क्रोम पट्टन क्रिया (स्त्री.)

n. आवरण (न.)

क्लार्कचे किमान त्रुटि प्रक्षेपण

n. पुंज (पु.)

n. लेपन (न.)

adj. सुसंगत

कोकची खर

शीत लघूकरण़

n. कंठन (न.)

n. रंगविणे (न.)

n. (also compacting) घनीकरण (न.), दृढीकरण (न.)

n. संयुग (न.)

प्रतवर्धन गुणोत्तर

वाहनळी (स्त्री.)

संयुग्मी सरक प्रणाली (स्त्री.अ.व.)

adj. अखंडित

आकुंचन प्रतिबल

n. बहिर्वक्रता (स्त्री.)

सहनिर्देशी बहुपृष्ठाकृति

क्रोड पेटी

क्रोड जिग

क्रोड स्थिरीकरण, क्रोड बसवणे

n. संक्षारण कोष्ठिका

कूलोममितिक स्थलांतर

स्थिरार्ध रूपद

n. कुंड (न.)

n. १ (also called wrinkling) चूणन (न.), चुण्या पडणे (न.) २ (also called crinkling; rivelling) सुरकुती दोष (पु.)

n. क्रूकेसाईट (न.)

n. भरडणी (स्त्री.), खडी यंत्र (न.)

स्फटिकी भंग

संकलित टक्केवारी

क्युरी बिंदु

कर्तन द्रायु

झोक्राल्स्की पद्धत

adj. कॅल्शिअमयुक्त, चुनखडीचा

गाम वेधन

गाडी भट्टी

कार्बन प्रतिकृति

कार्बोनिल प्रक्रिया

कवच जाडी

ओतकाम पोत

कॅथोड अभिक्रिया

गुहिकी झीज

n. सिमेंटाइट (न.)

n. सिरिअम (न.)

n. तिरफ मारणे (न.)

n. विखाचणी (स्त्री.)

gas plating

n. pl. शीघ्र-शीतके (न.अ.व.)

क्रोमेट लेपन

n. वर्णमूलक (पु.), क्रोमोफोर (पु.)

आवरण स्तर

विसंध आरोहण, निःसंध आरोहण, स्थानभ्रंशाचे आरोहण

पुंज लाटणी, समूह लाटणी

लेपन प्रक्रिया

सुसंगत सीमा (स्त्री.अ.व.)

कोक भट्टी वायु

शीत लघूकरण लाटणी

n. संग्राहक (पु.)

n. कोलम्बाइट (न.)

n. तुलनित्र (न.)

संयुग रूपद

n. १ श्रेणीवर्धन (न.), मूल्यवर्धन (न.), प्रतवर्धन (न.) २ संहति (स्त्री.), संघात (पु.) ३ सांद्रण (न.)

n. कोन (पु.), शंकु (पु.)

संयुग्मी स्थानांतरण

अखंड लगड निर्माणी

n. नियंत्रण (न.)

n. (also conveyor) वाहक (पु.), वाही (पु.)

n. शिरोपेटिका (स्त्री.), वरची पेटी (स्त्री.), माथा पेटी (स्त्री.)

क्रोड वाहक

क्रोड जोडणे

क्रोड विस्थापन

संक्षारण धारा, संक्षारण प्रवाह

कूलोमचा सरक घर्षणाचा नियम

आच्छादित इलेक्ट्रोड

कुंड भेगा (स्त्री.अ.व.)

क्रांतिक वात झोत

n. शेंडा (पु.), शिखा (स्त्री.)

n. तोडणे (न.), फोडणे (न.) भरडणे (न.)

स्फटिकी हायड्रेट

संचयी हानी

n. पकाई (स्त्री.)

(also cutting tip) कर्तन नलिकाग्र

कॅल्शिअमयुक्त शल्क

गाम दाबयंत्र

n. कॅरट (न.)

कार्बन अवशेष

कार्बोरंडम वाळू

कवच कठिणीकरण

ओतकाम उपलब्धि

कॅथोड निरोधक

रूपद कोटरण

सिमेंटाइट जालक

सिरिअम मिश्रधातु

शामोत साचा

n. मधली पेटी (स्त्री.)

n. रासायनिक अधिशोषण (न.)

(the common or commercial name for kaolin) चिनी माती

वर्णीय विपथन

n. बंधक (पु.)

n. पकड (स्त्री.), चाप (पु.)

n. खंगर (पु.)

n. पुंजन (न.)

लेपन जाडी

सुसंगत आंतरपृष्ठे (न.अ.व.)

शीत गोलक चाचणी पद्धति

शीत रूळ रूपण

संग्राहक आयन

n. (also called niobium) कोलंबिअम (न.) (निओबिअम)

तुलना द्रावण

व्यापक कार्यक्षमता

१ संहति घट २ प्रतवर्धन घट

सच्छिद्र पटल, सच्छिद्र पडदा

कोकन कोळशाचे संरक्षण

अखंड सोपानी आम्लमार्जन

विऑक्सिडन नियंत्रण

वाहक पट्टा

वरचा प्रतिरूप पट

क्रोड निपातशीलता

क्रोड निर्माण

क्रोड शाळा

संक्षारी ठिसुळीकरण, संक्षारी भंगुरीकरण

n. गणित्र (न.)

आच्छादित पूरक दंड

n. कुंडीभवन (न.)

क्रांतिक कोन

n. कर्तन (न.)

दलन सामर्थ्य

स्फटिकी अवक्षेप

कप-शंकु भंग

n. क्यूरिअम (न.)

cutting blowpipe

n. आतंचन (न.)

n. बाह्यगोलत्व (न.)

n. कार्ब-विश्लेषी (पु.)

कार्बन पुनःस्थापन

कार्बुरित्र जलवायु

ओतीव मिश्रधातु

n. बीड (न.)

कॅथोडी संरक्षण

n. गुहिका (स्त्री.)

n. केंद्रण (न.)

n. सिरधातु (पु.) (सिरॅमिक+धातु)

n. १ काटकोनी पन्हळ (पु.) २ प्रणाल (पु.), पन्हळ(पु.)

n. (also chequer) जाळीदार रचना (स्त्री.) जालचिति (स्त्री.)

checker

(also slag notch) धातुमळी खाच

क्रोमेट प्रक्रिया

n. १ मंथन (न.) २ धुसळण यंत्र (न.)

अनाधुनिक ऊष्मागतिकी

चाप प्रमापी

co2 प्रक्रिया

n. समाराधन (न.)

सुसंगत अवक्षेप

(ओतकाम) शीत कक्ष यंत्र

शीत लाटण

कोलेटचे उपकरण

स्तंभाकार स्फटिक (पु.अ.व.)