भूगोलशास्त्र परिभाषा कोश

हिमगठ्‌ठा (पु.)

पूर्वआर्क्‌टिक प्रदेश

n. पुरास्थलरूप (न.)

n. बृहत्‌ प्रतिमान (न.)

n. पॅराशिस्ट (पु.)

आंशिक पद्धति

n. पशुचारण (न.)

n. पीट (पु.)

n. पदमापी (पु.), पेडॉमीटर (न.)

शलाका संरचना, पेन्सिल संरचना

अधिश्रित भूजलपृष्ठ

adj. परिहिमनदीय

कायम पडजमीन

n. परिशोषण (न.) cf. absorption

n. पेट्रोलिअम (न.)

n. दृश्यरूप (न.)

n. फोटॉन (पु.)

n. भूजलोद्‌भिद् (न.), फ्रेॲटोफाइट (पु.)

प्राकृतिक भूचक्र

adj. गिरिपद–

adj. मूल–, प्रवर्तक–

अनाच्छादन मैदान

n. ग्रहाणु (पु.)

वनस्पति समुदाय

प्लास्टिक छायापद्धति

बिंदुरेखनीय त्रुटि

adj. बहुत्ववादी

n. पॉडसोलन (न.)

ध्रुवीय हिमवाह

राजकीय भूगोल

adj. (also polyhedric) बहुपृष्ठकी

लोकसंख्या पोषण -क्षमता

लोकसंख्या संभव

धनात्मक स्थैर्य

विभव पृष्ठ

adj. प्रिकॅब्रिअन, कॅब्रिअनपूर्व–

adj. गिरिजननपूर्व–

प्राथमिक तरंग

प्राथमिक उत्पादित वस्तु

n. Math. प्रिझम (पु.)

n. संस्करण (न.)

n. प्रायोजना (स्त्री.)

n. कैवारी (पु.)

n. टेरिडोद्‌भिद (न.)

(also longitudinal wave or Pwave) अनुलंब तरंग, P-तरंग

n. (as,in rhombohedral packing) बंधन (न.)

पुराशिलावर्णन नकाशा

n. स्तंभपंक्ति (स्त्री.)

n. पॅराफिन (न.)

n. पॅरासिलिकेट (न.)

सहयोग दर

n. पशुचारक (पु.)

फॉस्फेट ग्रंथि, गोटीदार फॉस्फेट

n. खुंटी (स्त्री.)

n. पेंडे (न.), प्रलंब (पु.)

अधिश्रित जल

adj. पेरिगार्डी

कायम कुरण

संदर्भ प्रक्षेपण

खनिजतेलयुक्त क्षेत्र, पेट्रोलभारित क्षेत्र

(PTC test) फेनील थायोकार्बमाइड परीक्षा (PTC test)

n. प्रकाश अवधि (पु.)

n. फ्रीगॅनिआ (पु.)

भूरूपिक घटक

divide circle

n. नळ (पु.)

सपाट भूभाग

n. क्षेत्रमापी (पु.)

वनस्पति तंतु

adj. आकार्य , घडणसुलभ, प्लास्टिक– n. प्लास्टिक (न.)

बिंदुरेखन प्रतिमान

n. पातालिक (पु.)

n. (also podsol) पॉडझोल (स्त्री.)

ध्रुवीय सागरी हवा

n. पोल्ये (न.), महाकुंड (न.) cf. sinkhole

n. बहुपृष्ठक (न.)

लोकसंख्या संहति

लोकसंख्या सिद्धांत

उत्तलन (न.)

जलविद्युत क्षमता

आयन चलन

अध्यक्षीय लोकशाही

मूल बेसाल्ट

adj. मूल, प्राथमिक, मुख्य

प्रिझमी कंपास सर्वेक्षण

उत्पादक माल उद्योग, उत्पादनकारी माल उद्योग

n. श्रेणी (स्त्री.)

संरक्षित तापमापी

n. टेरिडोबीज (न.)

n. पुझ्झा (पु.)

n. (dry deciduous forest) पादांग (न.)

pale

n. ताड (पु.)

n. परासर (पु.), परासरज (पु.)

परजीवी शहर, परजीवी नगर

कण विक्षेप पथ

n. कुरण (न.), गायरान (न.), चारणभूमि (स्त्री.)

गोटा फरसबंदी

पेग्मटाइटी प्रावस्था

n. लंबक (पु.)

adj. अधिश्रित

n. उपसूर्य (पु.)

कायम चारणभूमि

नागरता सम्यक् दर्शऩ

खनिजतेलयुक्त प्रांत, पेट्रोलभारित प्रांत

sigma phi

दिवा दृष्टि

n. फिलाइट (पु.)

प्राकृतिक भूप्रांत

n. धक्का (पु.)

n. नळमार्ग (पु.)

n. मैदान (न.)

क्षेत्रमापीय विश्लेषण

वनस्पति रचना

n. आकार्यता (स्त्री.), घडणसुलभता (स्त्री.)

n. बिंदुरेखन ( न.)

पातालीय माला

बिंदु आकृति

ध्रुवीय प्रक्षेपण

पराग विश्लेषण

n. बहुरूपता (स्त्री.)

लोकसंख्या चक्र

n. १ लोकसंख्या (स्त्री.), जनसंख्या (स्त्री.) २ (as, in statistics) संख्यागट (पु.)

उत्थित वेला रेखा

n. विभव (न.), संभव (पु.), उपलभ्यता (स्त्री.), क्षमता (स्त्री.) adj. उपलभ्य

n. कडा (पु.)

(also pressure ridge) दाब कमान, दाब कटक

समाज क्षेत्रांचे प्राथमिक घटक

अग्रेसर शहर

प्रिझमी कंपास

उत्पादकाच्या वस्तू (स्त्री.अ.व.)

प्रगामी लाट, प्रगामी तरंग

n. संरक्षित राज्य (न.)

टेरोपॉड पंक

push wave

भातशेती (स्त्री.)

पुराजीव भौगोलिक नकाशा

n. पाल्सेन (न.)

समांतर निस्सार प्ररूप

n. परजीवी (पु.)

n. विसंधि (पु.)

चारणभूमि (स्त्री.)

n. गोटा (पु.), गोटी (स्त्री.)

तुलनात्मक लाभ तत्त्व

endrumpf

v.i. झिरपणे

n. Math. परिमिति (स्त्री.)

प्रतिदर्शी क्षेत्र एकक

n. क्षोभ (पु.), प्रक्षोभ (पु.)

adj. खनिजतेलयुक्त, पेट्रोलभारित

उच्चारानुसारी लेखन

n. प्रकाशग्राही (पु.)

n. फिलायटन (न.)

n. प्राकृतिक भूवर्णन (न.)

बीड (न.)

नलिका खडक

n. आराखडा (पु.)

क्षेत्रमापी नकाशा

वनस्पति जीवन

n. १ पाटी (स्त्री.), पट्टिका (स्त्री.) २ भूपट्ट (पु.)

n. नांगरणी (स्त्री.), नांगरटी (स्त्री.)

पातालीय जल

बिंदुगट (पु.)

ध्रुवीय सममिति

n. प्रदूषण (न.)

adj. बहुरूप

लोकसंख्या आधारसामग्री

n. लोकसंख्याधिष्ठित वाद (पु.)

adj. १ धन २ उत्थित (as in : positive shore line उत्थित वेला रेखा) ३ नैसर्गिक (as in : positive checks नैसर्गिक संरोध)

n. भोवरी खळगा (पु.)

वर्षाव दिन

दाब प्रवणता

मूल नति

(also principal meridian) प्रधान रेखावृत्त, मुख्य रेखावृत्त

प्रिझमी मृदा

n. उत्पादक (पु.)

adj. प्रगामी

n. प्रोटीन (न.), प्रथिन (न.)

लोक प्रशासन

n. प्रघनतामापी (पु.)

n. भात (न.), साळी (स्त्री.), धान (न.)

n. पुरावनस्पतिशास्त्र (न.)

n. बीजाणुशास्त्र (न.)

समांतर निस्सार

परजीवी शंकु

n. खिंड (स्त्री.)

n. चारण (न.)

n. पेक्टोलाइट (न.)

पेकिंग मानव

n. मैदान प्रायन (न.)

n. झिरपण (न.)

n. १ कल्प (पु.) cf. era २ काल (पु.)

टिकाऊ कठिणपणा

permeable

n. पाषाणशास्त्रज्ञ (सा.)

फॉस्फेटचे उपलभ्य साठे (पु.अ.व.)

n. फोटो उठाव (पु.)

n. संघ (पु.), प्रसृष्टि (स्त्री.)

लोकसंख्येची शरीरक्रियात्मक घनता

n. वर्णक (पु.)

n. अपहरण (न.)

n. सपाटन (न.), मैदानन (न.), समतलन (न.)

adj. क्षेत्रमापीय, क्षेत्रमापी–

वनस्पति साहचर्य

पठारी बेसाल्ट

n. उखडणे (न.)

adj. पातालीय

बिंदु-प्रक्रिया (स्त्री.)

ध्रुवीय भ्रमण

n. बहुपतित्व (न.)

बहुशुंडक प्रवाली, बहुशुंड प्रवाली

लोकसंख्या घनता, लोकसंख्येची घनता

n. छिद्र (न.), रंध्र (न.)

n. संभववाद (पु.)

(also pot clay) कुंभार माती

अवक्षेपण बाष्पन गुणोत्तर

दाब शीर्ष

मुख्य विभाग

आदिम वातावरण

adj. प्रिझमी (पु.)

n. उत्पादन (न.), निर्मिति (स्त्री.)

प्रक्षेपित पार्श्वरेखा

n. आद्यसहकार (पु.)

n. (also conglomerate) पिंडाश्म (पु.), काँग्लोमरेट (पु.)

n. पिरॅमिड (पु.)

n. पॅडेंग (न.)

adj. Geol. (also palaeocene) पॅलिओसीन– n. पॅलिओसीन (पु.)

n. पंपास (न.)

समांतर उत्क्रांति

मूल पदार्थ

transition bed

n. पथ (पु.)

soil

उत्सागरी निक्षेप

endrumpf

बहुवर्षजीवी कलिका

tidal current

adj. कायम, स्थायी

n. जीवनाशक रोग (पु.)

n. पाषाणशास्त्र (न.)

n. Chem. फॉस्फेट (न.)

n. प्रकाशरोधी (पु.)

प्राकृतिक भूगोल

शरीरक्रियात्मक पारिस्थितिकी

n. १ वर्णकता (स्त्री.) २ वर्णकन (न.)

अपहारी वाह

प्रक्षेपण प्रतल

n. क्षेत्रमापन (न.)

वनस्पति संख्या

पठारी हिमवाह

प्लग घुमट

पर्जन्यज काल

स्थान साधनसंपत्ति

n. ध्रुवण (न.)

n. बहुचरमावस्था (स्त्री.)

बहुशुंडक प्रवाली, बहुशुंड प्रवाली

लोकसंख्या अपस्करण

n. Zool. पॉरिफेरा (पु.)

adj. हिमान्युत्तर–

कुक्कुट पैदास क्षेत्र

अवक्षेपण समलक्षणी (न.अ.व.)

pressure arch

प्राथमिक आर्थिक व्यवहार

adj. आदिम

खाजगी उपक्रम

उत्पादकता खंड

adj. प्रक्षेपित

n. Zool. प्रोटोझोआ (पु.)

volcanic dome

n. सूर्यऊर्जामापी (पु.)

pale

n. Geol. पॅलिओजीन (पु.)

n. (also pediplane or pediplain) १ पॅनफॅन (पु.) २ पदस्थली (पु.)

(also called straight extinction) समांतर अंधारण

जनक मूलद्रव्य

प्रवासी सेवा

n. (also patterned ground) आकृतिबद्ध भूमि (स्त्री.)

n. अल्युलोह मृदा (स्त्री.), पेंडल्‌फर (स्त्री.)

adj. उत्सागरी

n. अंतर्वेशन (न.)

n. बहुवर्षजीविता (स्त्री.)

नियतकालिक जत्रा

पार्यता गुणांक

n. कीटकनाशक (न.)

pH मूल्य

n. स्फुरदीप्ति (स्त्री.)

adj. प्रकाश तीव्रग्राही

भौतिक शोषण cf. absorption

शरीरक्रियात्मक आयुर्मान

n. खांब (पु.), स्तंभ (पु.)

n. खड्‌डा (पु.), गर्त (पु.)

सममिति प्रतल

प्लवक जाल

मळ्याची अर्थव्यवस्था

पठारी हवामान

ओळंब बिंदु

adj. पर्जन्यज-

n. बिंदु (पु.)

v.t. & i. ध्रुवण करणे, ध्रुवण होणे

बहुशंकु प्रक्षेपण

n. पॉलिथिन (न.)

लोकसंख्या वितरण

वराहपालन (न.)

adj. गिरिजननोत्तर

poultry

n. १ वर्षाव (पु.) २ अवक्षेपण (न.)

दाब पृष्ठक उतार

प्राथमिक भूअभिनति

n. आदिम (न.), adj. आदिम

n. संभाव्यतावाद (पु.)

n. उत्पादनक्षमता (स्त्री.), उत्पादकता (स्त्री.)

प्रक्षेपण दिशा

n. प्रांत (पु.) cf. continent

लगदा व कागद उद्योग

pale

palaeogeography

n. Geol. पँजिआ (पु.)

समांतर भ्रंश (पु.अ.व.)

मूल खडक

प्रवासी वाहतूक

n. प्ररूप (न.), आकृतिबंध (पु.)

pedocal

उत्सागरी मासा

n. द्वीपकल्प (न.)

बारमाही जलसिंचन

स्थलांतरी, नियतकालिक स्थानांतरी

n. पार्यता (स्त्री.)

n. (also petrification) अश्मन (न.)

n. फॅकोलिथ (पु.)

n. Chem. फॉस्फरस (पु.)

n. प्रकाशावरण (न.)

(also called dynamic geology or dynamical geology) प्राकृतिक भूशास्त्र

adj. शरीरक्रियात्मक, शरीरक्रियाशास्त्रीय

(also ellipsoidal basalt or ellipsoidal lava) शिरोधान लाव्हा

अनुनती व समतले

समतल विकृति

n. प्लवक (पु.), प्लँक्टन (पु.)

मळा शेती

पठारी पर्वत

n. ओळंबा (पु.)

n. वर्षामापी (पु.)

नागमोड निक्षेप

ध्रुवित प्रकाश

बहुशंकु प्रक्षेपण

n. तळे (न.) cf. lake

लोकसंख्या गतितत्त्व

n. सूकरमांस (न.), पोर्क (न.)

n. आधारकल्पना (स्त्री.)

poultry

n. परभक्षी (पु.)

दाब तरंग

मूल मॅग्मा, मूल शिलारस

n. प्रिमरोज (पु.)

संभाव्यता निगामी स्पष्टीकरण

अपक्षयज पदार्थ

n. १ प्रक्षेपण (न.)

समीपस्थ नकाशा, निकटस्थ नकाशा

लगदा व कागद गिरणी व संयंत्र

paleocene

Geol. पुरापाषाण युग, पुराअश्म युग

n. परिपूर्ण दृश्य (न.)

समांतर वलि

मूल मॅग्मा

प्रवासी गाडी

patina

n. उत्तल (न.)

उत्सागरी जीव

n. पेप्टाइड (पु.)

adj. बहुवर्षजीवी, बारमाही

नियतकालिक स्थलांतरण, नियतकालिक स्थानांतरण

adj. (also pervious) पार्य

adj. अश्मीभूत, अश्मित

n. बीजोद्‌भिद (पु.)

प्रकाशरासायनिक क्षेत्र

n. १ लेखछायाचित्र (न.) २ लेखछायाचित्रक (पु.), फोटोस्टॅट (न.)

प्राकृतिक प्रतिमान

n. वनस्पति भूगोल (पु.)

वातदर्शी फुगा

(also plunging fold) आनत वलि, अवनत वलि

समतल पीडन

adj. प्लवकी, प्लँक्टनी

मळा पद्धति

n. पठार (न.)

n. ओळंबा (पु.)

adj. वर्षामापी-

प्वॉसाँ वितरण

adj. ध्रुवित

adj. बहुचक्रीय

n. पोनोर (न.), कार्स्ट कूपक (न.)

लोकसंख्या वाढ

n. रंध्रता (स्त्री.), सच्छिद्रता (स्त्री.)

n. आधारकल्पना (स्त्री.)

n. (also poultry farming or poultry keeping) कुक्कुटपालन (न.)

n. अनुमानक्षमता (स्त्री.)

n. दाब (पु.), भार (पु.)

मूल खनिजे (न.अ.व.)

मुख्य घटक विश्लेषण

संभाव्यता नियम

पार्श्वरेखा तक्ता

n. भूशिर (न.)

समीपस्थ उपाय

लगदा प्रक्रिया

n. पुराहवामानशास्त्र (न.)

पुराअश्म काल

n. (also panplain) सम्मीलित मैदान (न.)

उताराची समांतर पिछेहाट, उताराची समांतर माघार

n. पॅरिश (न.)

निष्क्रिय हिमवाह

n. पेज (पु.)

पदभूमि खिंड

mud stone

दरडोई उत्पन्न

आदर्श गॅस

आवर्ती श्रेणी

v.t. भिनणे

v.t. & i. अश्मन करणे, अश्मन होणे

n. उपरिकलिकोद्‌भिद (पु.)

n. फोटोभूशास्त्र (न.)

n. प्रकाशसंश्लेषण (न.)

भौतिक नियोजन

n. पादप प्लवक (न.)

n. पाईन वृक्ष (पु.)

n. गर्त स्तंभ (पु.)

प्लेन टेबल सर्वेक्षण

नियोजन प्रदेश

मळा भूदृश्य

n. (also bench) मंच (पु.)

ओळंबरेषा विक्षेप

n. वर्षामिति (स्त्री.)

प्वॉसाँ गुणोत्तर

n. ध्रुवता (स्त्री.)

n. बहुपत्नीत्व (न.)

n. १ तळुले (न.), कुंड (न.) cf. lake २ साठा (पु.)

लोकसंख्या प्रतिमान, लोकसंख्या प्रतिरूप

बंदर सुविधा (स्त्री.अ.व.)

potter’s clay

चूर्णी हिम

n. अनुमान (न.)

n. पूर्वकल्पना (स्त्री.)

प्राथमिक प्रावस्था

prime meridian

n. संभव (पु.), संभावनीयता (स्त्री.), संभाव्यता (स्त्री.)

संतुलन पार्श्वरेखा

प्रसारण हानि

adj. समीपस्थ, निकटस्थ

n. लगद्याचे लाकूड (न.)

n. (also paleogeography) पुराभूगोल (पु.)

adj. Geol. पुरापाषाण–

n. पँटानल (न.)

अक्षवृत्त (न.)

n. उद्यान (न.)

पशुचारण कृषि

महत्तमता कालखंड

n. पदभूमि (स्त्री.)

argillaceous

प्रतिशत टिंब नकाशा

छिद्रण निक्षेप

n. आवर्तनी आलेख (पु.)

adj. पर्मिअन

pfx. पाषाण–

n. औषधनिर्माणविद्या (स्त्री.)

n. फोटोभूरूपिकी (स्त्री.)

प्रकाशसंश्लेषी वनस्पति

भौतिक संरचना

n. चित्रांकित नकाशा (पु.)

अननस उद्योग

केंद्रकालिक क्षेत्र

प्लेन टेबल

n. नियोजन (न.)

n. मळा (पु.)