शिक्षणशास्त्र परिभाषा कोश

वांशिक भेदभाव

श्रेणी सरासरी

n. प्रतिक्रिया (स्त्री.)

वाचन तक्ता

n. पुन:प्रवेश (पु.)

adj. ग्रहणशील

अभिलेख शाखा

adj. १ विमर्शी २ चिंतनशील

n. संबंध (पु.)

n. प्रतिस्थापन (न.)

(also boarding school) निवासी शाळा, वसतिगृहयुक्त शाळा

पुन:परीक्षण विश्वसनीयता

भूमिका वठवणे

वांशिक सहिष्णुता

कोटी सहसंबंध

adj. प्रतिगामी

वाचन काठिण्य

शीघ्र गणक

ग्रहण कौशल्य, ग्रहण कला

१ अभिलेख पत्र २ नोंदपत्रक (न.) ३ नोंदणीपत्रक (न.)

चिंतनशाल वाचन

१ साक्षेप चलता २ साक्षेप अपस्कारिता

n. १ प्रतिवेदन (न.) २ अहवाल (पु.)

n. राजीनामा (पु.), त्यागपत्र (न.)

adj. सेवानिवृत्त

n. गुंडाळी (स्त्री.)

n. वंशवाद (पु.)

कोटी अंतर

n. सुवाच्यता (स्त्री.), वाचनीयता (स्त्री.)

वाचन अक्षमता

adj. १ सत्य २ वास्तव

n. १ मधली सुट्टी (स्त्री.) २ कप्पा (पु.)

अभिलेखपाल (पु.)

१ विमर्शी चिंतन २ विमर्शी विचार ३ विमर्शी विचारप्रक्रिया

n. शिथिलता (स्त्री.)

पालकांसाठी अहवाल

n. प्रतिकार (पु.), प्रतिरोध (पु.)

also retiring benefits, सेवानिवृत्ति लाभ (पु.अ.व.)

गुंडाळी फलक, गुंडाळी फळा

n. प्रारण (न.)

१ श्रेणीक्रम (पु.) २ पदक्रम (पु.)

सुवाच्यता सूचकांक

वाचनतज्ञ (सा.)

n. सिद्धि (स्त्री.

n. ग्रहीता (पु.)

n. १ मनोरंजन (न.) २ पुन:सर्जन (न.)

n. १ प्रतिक्षेप (पु.) २ सहजक्रिया (स्त्री.) adj. प्रतिक्षिप्त

n. १ सुसंगतता (स्त्री.) २ प्रस्तुतता (स्त्री.), संबद्धता (स्त्री.)

निवेदन पद्धति

प्रतिरोधी वर्तन

प्रतिपगामी अवरोध

n. धातु (पु.)

जहाल गट

क्रमांक फरक पद्धति

adj. सुवाच्य, वाचनीय

वाचन पातळी, वाचन स्तर

n. वास्तववाद (पु.)

adj. १ अन्योन्य २ परसपर ३ व्यस्त

मनोरंजन केंद्र

प्रतिक्षिप्त क्रिया

n. विश्वसनीयता (स्त्री.), विश्वासार्हता (स्त्री.)

n. अभिवेदन (न.)

n. १ निर्णय (पु.) २ ठराव (पु.) ३ निश्चय (पु.)

पूर्वलक्षी प्रभाद, भूतलक्षी प्रभाव

घोकंपट्टी

n. आकाशवाणी (स्त्री.), नभोवाणी (स्त्री.), रेडिओ (पु.)

शीघ्र वाचन

n. १ वाचक (सा.) २ प्रपाठक (सा.) ३ वाचन पुस्तक (न.)

वाचन स्तर सीमा

वास्तव कथा, वास्तववादी कथा

n. १ पाठांतर (न.) २ पठन (न.)

adj. मनोरंजनपर, मनोरंजनात्मक

reformatory

१ विश्वसनीय प्रतिचय, विश्वासार्ह प्रतिचय २ विश्वसनीय प्रतिदर्श, विश्वासार्ह प्रतिदर्श

प्रतिनिधिक दत्तसामग्री, प्रतिनिधिक आधारसामग्री

विशेषज्ञ (सा.)

adj. प्रत्यावर्तित

पडताळा (पु.)

n. क्ष-किरणशास्त्र (न.)

n. १ संवादित्व (न.) २ अंत:संबंध (पु.) ३ भावबंध (पु.)

n. तत्परता (स्त्री.), सज्जता (स्त्री.)

(full growth in reading) वाचन परिपक्वता

n. १ सत् तत्त्व (न.) २ सत्यता (स्त्री.) ३ वास्तवता (स्त्री.)

पाठांतर तासिका, पठन तासिका

मनोरंजनपर वाचन, मनोरंजनात्मक वाचन

n. (also reform school) सुधारालय (न.)

कार्यमोचक आदेश

१ प्रातिनिधिक प्रतिचय २ प्रातिनिधिक प्रतिदर्श

साधन प्रबोधिका

n. १ समीक्षा (स्त्री.) २ सिंहावलोकन (न.) ३ समालोचन (न.)

स्थूल मध्यांक

adj. यादृच्छिक, स्वैर

n. १ पदनिश्चयन (न.) २ निर्धारण (न.) ३ प्रमाण (न.) (as in : frequency rating घटक वारंवाकता प्रमाण)

उन्मुखताकेंद्रित अभ्यासक्रम

(also reading aim) वाचन उद्देश, वाचनाचे उद्दिष्ट

n. १ विवेक (पु.) २ तर्कशक्ति (स्त्री.) ३ कारण (न.)

adj. १ अभिजात २ मान्य, मान्यताप्राप्त

n. १ भरती (स्त्री.) २ नियुक्ति (स्त्री.)

सुधार शिक्षण

adj. धार्मिक

n. निरोधन (न.)

n. pl. साधनसंपत्ति (स्त्री.)

१ समीक्षा पाठ २ सिंहावलोकनात्मक पाठ ३ समालोचन पाठ

n. पूर्णांकन (न.)

यादृच्छिक प्रेषण यादी

पदनिश्चयन तक्ता

तत्परता कसोटी, तत्परता चाचणी

वाचन वेग

n. तर्क (पु.)

n. १ मान्यता (स्त्री.) २ प्रत्यभिज्ञा (स्त्री.), प्रत्यभिज्ञान (न.)

adj. सरळरेखी

१ उजळणी पाठ्यक्रम २ प्रबोधन पाठ्यक्रम

धार्मिक शिक्षण

active vocabulary

n. प्रतिसादक (पु.)

n. १ उजळणी (स्त्री.) २ आवृत्ति (स्त्री.)

पूर्णांकन (न.)

यादृच्छिक अंक (पु.अ.व.)

१ पदनिश्चयन श्रेणी २ निर्धारण अनुमान

n. वाचन (न.), पठन (न.)

१ वाचन कक्ष २ वाचनालय (न.)

तर्क कसोटी, तर्क चाचणी

१ ' ओळखा पाहू ' प्रश्न २ प्रत्यभिज्ञा प्रश्न, प्रत्यभिज्ञान प्रश्न

n. वसतिगृह प्रमुख (सा.)

n. १ श्रमपरिहार (पु.) २ (in pl.) अल्पोपाहार (पु.)

धार्मिक अध्यापन, धार्मिक शिक्षण

n. १ आवश्यकता (स्त्री.) २ अपेक्षा (स्त्री.) (as in: job requirements कार्यविषयक अपेक्षा)

१ प्रतिसादी वर्तन २ अनुक्रियात्मक वर्तन

१ उजळणी पाठ २ आवृत्ति पाठ

n. पंक्ति (स्त्री.), आवली (स्त्री.)

१ यादृच्छिक प्रतिचय २ यादृच्छिक प्रतिदर्श

n. १ गुणोत्तर (न.) २ अनुपात (पु.) (as in: attainment ratio १ अधिगम गुणोत्तर २ अधिगम अनुपात)

वाचनक्षमता

वाचन मापनी, पठन मापनी

n. आठव (पु.), प्रत्यावहन (न.), प्रत्यास्मरण (न.)

प्रत्यभिज्ञान (न.)

adj. आवर्ती

१ विभागीय ग्रंथालय २ प्रादेशिक ग्रंथालय

उपचार सल्लागार

n. मागणी (स्त्री.)

n. १ अनुक्रिया (स्त्री.) २ प्रतिसाद (पु.) ३ प्रतिचार (पु.) ४ प्रतिक्रिया (स्त्री.)

n. पारितोषिक (न.), बक्षीस (न.)

n. R-प्राप्तांक (पु.), R-स्कोअर (पु.)

यादृच्छिक प्रतिचयन

१ गुणोत्तर श्रेणी २ गुणोत्तर मापनी

वाचन वय

वाचन अनुक्रम

प्रत्यावहन कसोटी, प्रत्यावहन चाचणी

प्रत्यभिज्ञा कसोटी, प्रत्यभिज्ञा चाचणी

अपार्थ परिणति

n. नोंदवही (स्त्री.), नोंदपट (पु.)

सुधार वर्ग

n. संशोधन (न.)

n. जबाबदारी (स्त्री.)

n. यमक (न.), प्रास (पु.)

ग्रामीण प्रौढ शिक्षण

n. यादृच्छिकीकरण (न.)

adj. १ विवेकी २ तर्कसंगत ३ सयुक्तिक

also reading objective, वाचन उद्देश, वाचनाचे उद्दिष्ट

वाचन कौशल्य, पठन कौशल्य

active vocabulary

प्रत्यभिज्ञा शब्दसंग्रह

अनुदानात कपात

n. व्युत्क्रम वर्तन (न.), प्रतीपगमन (न.)

सुधार वाचन

संशोधन ग्रंथालय

n. १ मंदन (न.) २ मंदता (स्त्री.), मांद्य (न.)

n. लय (स्त्री.), ताल (पु.)

v.t.काढून टाकणे

यादृच्छिकी घटक

n. १ तर्कसंगति (स्त्री.) २ कारणमीमांसा (स्त्री.) ३ सयुक्तिकता (स्त्री.)

वाचनक्षमता विश्लेषण

वाचन गति

n. १ पुनरवलोकन (न.) २ संकलन (न.) ३ पुनरावर्तन (न.)

v.t. मेळ घालणे

n. पुन:शिक्षण (न.)

adj. प्रतीपगामी

n. १ इलाज (पु.) २ उपाययोजना (स्त्री.)

गंगाजळी (स्त्री.), राखीव निधी

विलंबित प्रगति बालक

तालबद्ध हालचाल, लयबद्ध हालचाल

विद्यार्थ्याची हकालपट्टी

n. १ परिक्षेत्र (न.) २ कक्षा (स्त्री.) ३ पल्ला (पु.)

n. १ वृथा समर्थन (न.) २ औचित्यीकरण (न.) ३ तर्कसंगत बनवणे (न.)

वाचन अभियोग्यता

वाचन कसोटी, वाचन चाचणी

पुनरावर्तनाचा सिद्धांत

n. १ पुनरभिसंधान (न.) २ पुनर्नवीयन (न.) ३ पुर्वप्रायकरण (न.)

संदर्भ ग्रंथालय

n. पुनर्वसन (न.)

n. आवर्तक (सा.), पुन:परीक्षार्थी (सा.)

n. वसतिस्थान (न.), निवासस्थान (न.)

१ विलंबित प्रगति छात्र २ मंदित छात्र

n. अधिकार (पु.)

n. १ पद (न.) २ दर्जा (पु.) ३ गुणानुक्रम (पु.) ४ श्रेणी (स्त्री.) ५ कोटी (स्त्री.)

१ अपरिणत गुण (पु.अ.व.), कच्चे गुण (पु.अ.व.) २ अपरिणत प्राप्तांक, कच्चा प्राप्तांक

वाचन अभियोग्यता कसोटी, वाचन अभियोग्यता चाचणी

वाचनसज्जतावर्धक कार्यक्रम, वाचनसज्जतावर्धक उपक्रम

स्वागत कक्ष

n. १ अभिलेख (पु.) २ नोंद (स्त्री.) ३ ध्वनिमुद्रिका (स्त्री.) ४ नोंदपत्रक (न.), नोंदपत्र (न.) ५ नोंदणी (स्त्री.) ६ वृत्त (न.)

संदर्भ वाचन

n. प्रबलीकरण (न.), पुष्टीकरण (न.)

n. १ पुनरावृत्ति (स्त्री.) २ पुनरुच्चारण (न.) ३ पुनरुक्ति (स्त्री.)

निवासी छात्र

n. पुन:परीक्षण (न.)

तथ्य उणे अतथ्य सूत्र