शिक्षणशास्त्र परिभाषा कोश

n. मूलप्रवृत्ति (स्त्री.)

n. १ पृष्ठप्रदीप्ति (स्त्री.) २ रोषणाई (स्त्री.), दीपोत्सव (पु.)

n. अभिप्रेत अर्थ (पु.), सूचितार्थ (पु.)

v.t. बिंबवणे, ठसवणे

वैयक्तिक ध्येय, व्यक्तिनिष्ठ ध्येय

संक्रामक रोग, स्पर्शजन्य रोग

उपजत बुद्धि, उपजत बुद्धिमत्ता

अध्यापनाची उद्दिष्टे (न.अ.व.)

n. एकात्मता (स्त्री.), समाकलन (न.)

समरुचि समूह

समांतराल श्रेणी

शोधित अभिरूचि

n. कल्पना (स्त्री.)

n. १ भ्रम (पु.) २ माया (स्त्री.) ३ आभास (पु.)

n. आशय (पु.)

n. १ अनुशासन (न.) २ ठसवणे (न.), बिंबवणे (न.)

व्यक्तिनिष्ठ अभ्यासक्रम

n. न्यूनता (स्त्री.)

अंतर्द्वद्व (न.)

अध्यापन परिपाक, अध्यापन फल

समाकलित पाठ्यक्रम

अभिरुचि शोधिका

n. मुलाखत (स्त्री.)

n. १ शोधिका (स्त्री.), शोधन प्रश्नावली (स्त्री.), परीक्षण सूची (स्त्री.) (as in: emotional adjustment inventory भावनिक समायोजन परीक्षण सूची) २ वस्तुसूची (स्त्री.)

n. आदर्श (पु.) adj. आदर्श

दृष्टांत सामग्री, दृष्टांत साहित्य

n. सुधार (पु.)

n. स्वावलंबन (न.), स्वाधीनता (स्त्री.), स्वातंत्र्य (न.)

व्यक्तित्व विकास

न्यूनगंड

n. अंतर्वेशन (न.)

शिक्षकवर्ग (पु.)

व्यक्तिमत्त्व समाकलन

अभिरुचि कसोटी, अभिरुचि चाचणी

मुलाखतीचे तंत्र

शोधन कसोटी, शोधन चाचणी, शोधिका कसोटी, शोधिका चाचणी

n. आदर्शवाद (पु.)

n. प्रतिमा (स्त्री.)

कामचलाऊ उपकरण

स्वतंत्र अवलोकन, स्वतंत्र निरीक्षण

वैयक्तिक भेद (पु.अ.व.), व्यक्तिभेद (पु.अ.व.), व्यक्तिभिन्नता (स्त्री.)

अनुमानित अभिरूची

सेवांतर्गत शिक्षण

अध्यापन कार्यक्रम

n. मति (स्त्री.), बुद्धि (स्त्री.)

आंतरकौटुंबिक पर्यावरण भेद (पु.अ.व.)

n. मुलाखत देणारा (पु.)

adj. अनैच्छिक

n. कल्पनाशक्ति (स्त्री.)

n. प्रतिमासृष्टि (स्त्री.), प्रतिमान कार्य (न.), प्रतिमावली (स्त्री.)

n. ऊर्मि (स्त्री.) cf. drive

१ अनधीन चल २ अनधीन अपस्कारी

वैयक्तिक शिक्षण, व्यक्तिगत शिक्षण

n. अनंत (न.)

सेवांतर्गत प्रशिक्षण

अध्यापन फल कसोटी, अध्यापन फल चाचणी

बौद्धिक प्रामाणिकपणा

n. आंतरीकरण (न.)

n. मुलाखत घेणारा (पु.)

adj. एकाकी, विविक्त v.t. वेगळा काढणे, विविक्त

ओळख कसोटी, ओळख चाचणी

काल्पनिक प्रवास

अनुपस्थितीत

अनिर्धारित विनियोग

वैयक्तिक मनोविज्ञान, वैयक्तिक मानसशास्त्र

शिक्षणाची अनौपचारिक माध्यमे (न.अ.व.)

n. १ अंतर्दृष्टि (स्त्री.) २ मर्मदृष्टि (स्त्री.), मर्मदर्शन (न.)

शैक्षणिक सहल

बौद्धिक कार्य

अंतर्गत लेखापरीक्षा

n. स्वरशैली (स्त्री.), ध्वनिउच्चावचन (न.)

१ बाब (स्त्री.) २ एकांश (पु.) ३ प्रश्न (पु.)

v.t. १ निश्चित करणे २ ओळखणे

n. प्रतिमानशक्ति (स्त्री.), कल्पन (न.), कल्पना (स्त्री.)

n. १ दुर्गमता (स्त्री.) २ अनभिगम्यता (स्त्री.)

n. १ निर्देश सूची (स्त्री.) २ घातांक (पु.) ३ सूचकांक (पु.), निर्देशांक (पु.) ४ दर्शक (पु.)

वैयक्तिक कसोटी, वैयक्तिक चाचणी

शिक्षककृत वस्तुनिष्ठ कसोटी, शिक्षककृत वस्तुनिष्ठ चाचणी

n. निद्रानाश (पु.)

n. निदेशक (सा.)

n. बुद्धि (स्त्री.), बुद्धिचातुर्य (न.), बुद्धिमत्ता (स्त्री.)

अंतर्गत नियंत्रण, अंतर्गत नियमन

कुटुंबांतर्गत पर्यावरण भेद (पु.अ.व.)

१ प्रश्न विश्लेषण, प्रश्नवार घटक पृथक्करण २ एकांश विश्लेषण

n. १ ओळख (स्त्री.) २ एकरूपता (स्त्री.), अभिन्नता (स्त्री.), अनन्यता (स्त्री.)

adj. मूढ

adj. अस्पष्ट उच्चारित

तीव्रबुद्धि सूचकांक

n. व्यक्तिवाद (पु.), व्यष्टिवाद (पु.)

१ अनौपचारिक संयोजन २ अनौपचारिक संघटना

n. निरीक्षण (न.)

n. उपकरण (न.) cf. apparatus

बौद्धिक कुवत, बौद्धिक शक्तता

अंतर्गत मूल्यमापन

व्यक्तिअंतर्गत भेद (पु.अ.व.)

विशिष्ट वस्तुनिष्ठ संख्यागणन

n. विचारधारा (स्त्री.), विचारप्रणाली (स्त्री.)

n. नक्कल (स्त्री.), अनुकरण (न.), अनुकृति (स्त्री.)

n. अस्पष्ट उच्चारण (न.)

काठिण्य सूचकांक

n. व्यक्तित्व (न.)

n. माहिती (स्त्री.)

n. निरीक्षक (सा.)

कारक अभिसंधान

(short I.Q.) १ बुद्धिअंक (पु.), बुद्धिगुणांक (पु.), २ बुद्धिलब्धि (स्त्री.)

आंतरराष्ट्रीय शिक्षण

आंतरिक घटक

प्रश्न सप्रमाणता

n. वाक्‌संप्रदाय (पु.), वाक्‌प्रचार (पु.)

n. अपरिपक्वता (स्त्री.)

adj. उपजत

भेदमूल्य सूचकांक

n. मतांत:प्रवेशन (न.)

(form) माहिती प्रपत्र

n. सहजप्रवृत्ति (स्त्री.) cf. drive

१ साधनांकित चित्रण २ साधनभूत चित्रकला

general intelligence test

n. शिक्षणांतर्गत सेवा (स्त्री.), पदवीपूर्व सेवा (स्त्री.)

आंतरिक सप्रमाणता

फिरता शिक्षक

n. विक्षिप्तपणा (पु.)

तात्कालिक ध्येय

n. प्रोत्साहन (न.), प्रलोभन (न.)

adj. एतद्देशीय

n. विगमन (न.), उद्‌गमन (न.)

v.t.& i. परंपरेने येणे, वारसाने मिळणे

n. संस्था (स्त्री.) v.t. १ चालू करणे २ संस्थापन करणे

वाद्यसंगीत (न.)

सघन वाचन

आंतरवैयक्तिक भेद (पु.अ.व.)

n. १ प्रस्तावना (स्त्री.) २ परिचय (पु.)

n. जड (सा.), जडमति (सा.), जडबुद्धि (सा.), जन्मजड (सा.)

तात्कालिक उद्दिष्ट

प्रसंगोपात उपागम

एतद्देशीय शिक्षण

विगमक पाठ

n. वारसा (पु.)

तंत्रविज्ञान संस्था

n. विमा (पु.)

n. आंतरक्रिया (स्त्री.), परस्परक्रिया (स्त्री.), अनोन्यक्रिया (स्त्री.)

आंतरवैयक्तिक संबंध

n. आत्मनिरीक्षण (न.)

जडविद्वान (पु.)

adj. १ आज्ञात्मक २ अत्यावश्यक, अनिवार्य ३ आज्ञार्थ

प्रासंगिक अध्ययन

अकिंचन बालक, दरिद्री बालक

विगमक पद्धति, उद्‌गामी पद्धति

n. अवरोध (पु.), प्रतिरोध (पु.)

n. संस्था (स्त्री.)

प्रवेशक्षमता (स्त्री.)

अंतर्वर्गीय सहसंबंध

n. अंतर्वेशन (न.)

आत्मनिरीक्षणात्मक मानसशास्त्र

n. i-घटक (पु.)

अनिवार्य कल्पना

१ प्रसंगोपात्त प्रतिचय २ प्रसंगोपात्त प्रतिदर्श

अकिंचन कुटुंब, दरिद्री कुटुंब

विगमक तर्क, उद्‌गामी तर्क

प्रारंभिक क्षमता

n. १ शिक्षण (न.) २ अध्यापन (न.)

संकलित अभ्यासक्रम

अंतर्गत सहसंबंधकोष्टक

n. अर्थबोधन (न.), निर्वचन (न.), भाष्य (न.), स्पष्टीकरण (न.)

n. अंतर्मुखता (स्त्री.)

(abbr. of intelligence quotient) १ बुद्धिअंक (पु.),बुद्धिगुणांक (पु.) बुद्धिलब्धि (स्त्री.)

n. निरक्षरता (स्त्री.)

n. अवजार (न.) cf. apparatus

adj. अक्षम

अप्रत्यक्ष उद्दिष्ट

n. शैशव (न.), अर्भकावस्था (स्त्री.)

अभिक्रमिक कार्यक्रम, अभिक्रमिक उपक्रम

अध्यापन साहित्य, अध्यापन साधन

समाकलित व्यक्तिमत्त्व

आंतरसांस्कृतिक शिक्षण

आंतरशालेय स्पर्धा

n. अंतर्मुख व्यक्ति (स्त्री.)

तत्रैव

n. निरक्षर (सा.)

n. कार्यवाही (स्त्री.), परिपालन (न.), कार्यान्वयन (न.)

n. पगारवाढ (स्त्री.), वेतनवाढ (स्त्री.)

n. व्यक्ति (स्त्री.) adj. वैयक्तिक, व्यक्तिनिष्ठ, व्यक्तिगत

n. शिशु (पु.), अर्भक (न.)

शाई ठिपका कसोटी, शाई ठिपका चाचणी, मसी अंक कसोटी, मसी अंक चाचणी

अध्यापन साहित्य

एकात्मीकृत कार्यक्रम

n. रुचि (स्त्री.), अभिरुचि (स्त्री.), रस (पु.), गोडी (स्त्री.), आस्था (स्त्री.)

n. अंतर (न.)

n. १ अंत:प्रेरणा (स्त्री.) २ अंतर्ज्ञानवाद (पु.)