स्थापत्य अभियांत्रिकी परिभाषा कोश

बंधद्वार छिद्र

प्रांतरखंड बिंदु

adj. समांतर

n. अवयव (पु.)

उतारू वाहतूक, प्रवासी वाहतूक, लोकवहन (न.)

अभिपृष्ठ भारणपद्धति

(also swamp shooting) सेंद्रिय-मृत्तिका संघनन

n. दोलक (पु.)

n. पाझर (पु.)

स्थायी स्थानबिंदु

n. पाषाणविवरण (न.)

भौमजल पृष्ठ

n. (the outer end of a wharf) जलवेगभंजक अंत (पु.)

स्थूणा शीर्ष

n. कर्णधारता (स्त्री.)

पिस्टन प्रतिदर्शित्र, दट्ट्या प्रतिदर्शित्र

n. १ तलप्रक्षेप (पु.) २ अनुविक्षेप (पु.) ३ नकाशा (पु.) cf. blueprint ४ विन्यास

n. नियोजन (न.)

सुघट्य मिश्रण

उंची जाड काच

अभिरेखन उपकरण

back sight

संभाग-बिंदु अंदाजपत्रक

n. pl. Rly. (also switch blades) पारयोजी (पु.अ.व.), बिंदु-काटे (पु.अ.व.)

कळीदार बांधकाम

रंध्रजल (न.)

n. भाग (पु.)

स्थितिज ऊर्जा

अवक्षेपण पूर्वानुमान

विद्यमान मूल्य

दाब रेषा

प्राथमिक संघनन

n. मुद्रण (न.)

संसाधित लाकूड

n. १ प्रक्षेप (पु.) २ प्रक्षेपण (न.)

n. द्वारमंडप (पु.)

n. कप्पी (स्त्री.)

n. छिद्रणी (स्त्री.)

n. विशिष्ट गुरुत्वमापी (पु.)

n. १ पायडल (न.) २ झडप (स्त्री.)

(also wall panel) भित्ति भाग, खंड भिंत

n. प्राचल (पु.)

अंश भार

प्रवासी यार्ड

अभिपृष्ठ आवरण

n. सेंद्रिय मृत्तिका (स्त्री.)

अंतर्वेशन सूचि

प्रहारण वेधन

n. पारगम्यता (स्त्री.), पार्यता (स्त्री.)

पेट्रोलियम अॅस्फाल्ट

भौमजल (न.)

pier cap

स्थूणा क्रोड

खीळ बिजागरी

n. १ गर्त (स्त्री.), खड्डा (पु.) २ कोष्ठ (पु.) (as in : fueling pit इंधनभरण कोष्ठ)

(also soffit board) अधःस्तर फलक

परिष्कृत मृदा

(also plasto mix) सुघट्य मिश्रण

पट्ट भार चाचणी

अभिरेखन यंत्र

पातालीय शैल

concentrated load

n. पॉईज (पु.)

n. बहुपृष्ठक (पु.), बहुपृष्ठी (पु.)

n. रंध्र (न.)

पोर्टलँड सिमेंट

विभव प्रवणता

n. अवक्षेपण (न.)

विद्यमान मूल्य

दाब जाल

adj. प्रथम, प्राथमिक

n. अग्रक्रम (पु.)

n. पुरस्सरण (न.)

n. प्रक्षेपी (पु.)

सुवाह्य यारी

n. कप्पी-भुजा (स्त्री.)

n. आंतरखंड (पु.)

n. (an intercolumniation of 11/2 diameters) cf. araeostyle एकार्धव्यासांतर स्तंभरचना (स्त्री.), पिकनोस्टाईल (स्त्री.)

n. आधारखंड (पु.)

n. १ प्रांतरखंड (पु.) २ तक्ता (पु.) ३ फलक (पु.) ४ लादीखंड (पु.) ५ (in railway) समन्वित खंड (पु.)

कठडाभिंत (स्त्री.)

अंश पूर्वप्रतिबलन, आंशिक पूर्वप्रतिबलन

पारस्थान (न.), परिलोहमार्ग (पु.)

n. १ फरसबंदी (स्त्री.) २ फरशी (स्त्री.) ३ अभिपृष्ठ (न.) ४ कुट्टिम (पु.)

n. गोटा (पु.) cf. rock

अंतर्वेशन चाचणी

पूर्णांग ढाचा

adj. पारगम्य

n. पेट्रोलियम (न.)

भौतिक क्रिया

n. १ प्रस्तंभ (पु.) २ धक्का (पु.) ३ जलवेगभंजक (पु.) cf. column

pile drawer

n. कीलक (पु.), पिन (स्त्री.)

n. १ डांबरसाद (पु.) २ अभ्यंतर (न.) ३ विस्थापन (न.) v.t. विस्थापन करणे

समतली ढाचा

n. संयंत्र (न.) cf. apparatus

राळ रेझिन

anode modulation

n. अभिरेखन (न.), आलेखन करणे (न.)

पटल फलक

काटा-पाश (पु.)

पॉईज्युले समीकरण

adj. बहुप्रावस्था

n. सच्छिद्रता (स्त्री.)

elevation head

elevation head

सूक्ष्म समतलित्र

n. परिरक्षण (न.)

दाब पृष्ठ

अविभाज्य क्षितिजलंब

चितीय काच

प्रॉक्टर सूचि

(also quarry tile) यंत्रनिर्मित टाईल

n. रक्षण (न.), संरक्षण (न.)

n. कर्ष-उद्‌वाही (पु.)

ठोक्याची घडाई

n. (also skylon) मनोरास्तंभ (पु.), द्वारस्तंभ (पु.)

n. पागोडा (पु.)

तावदानी तक्ती दरवाजा

n. कठडा (पु.)

adj. अंश–

प्रतिक्रिय मृत्तिका-दाब, प्रतिक्रिय मृदा-दाब

n. कुट्टिमयंत्र (न.)

adj. उपलित

n. अंतर्वेशन (न.), अंतर्भेदन (न.)

(also simple framework) पूर्णांग ढाचा

v.i. पारगमन करणे

box-pew

भौतिक पारगम्यता

(a line beyond which no structure may extend out into navigable waters) नौमार्ग नियंत्रीरेषा

स्थूणायुक्त तलाधार

(also wrecking bar) पहार (स्त्री.)

किनार घडाई

समतल गति

प्लास्टर ऑफ पॅरिस

अपघटन सिद्धान्त

foot screw

n. खाचरंधा (पु.)

n. स्तरफलक (पु.), पटलकाष्ठ (न.)

अभियोजन बिंदु, प्रयुक्ति बिंदु

प्वाँसा गुणोत्तर

n. कुंड (न.), तळे (न.)

सच्छिद्र दगड

स्थान सदिश त्वरण, स्थानसदिश त्वरण

n. विभव (न.), वर्चस् (न.) adj. स्थितिज, स्थितिक

सूक्ष्म समतलन

n. परिरक्षक (न.)

दाब टाकी

n. प्रायमर (पु.), पहिला हात (पु.)

n. चिति (स्त्री.), लोलक (पु.), कोनचिति (स्त्री.)

जडत्व गुणाकार

n. सभामंडप (पु.)

n. रक्षक (पु.)

n. लगदा (पु.)

पुरबेकी मरमर

सूचि छेद, शंकु-काट (पु.)

airbrush

तक्ती दरवाजा

मूळ पदार्थ

अंशतः बद्ध

प्रतिक्रिय रोध

n. क्रीडाभवन (न.)

n. (rock dash) उपलजडाई (स्त्री.), खडेजडाई (स्त्री.)

n. अंतर्वेशनमापी (पु.)

छिद्रित पट्टी

अनुज्ञेय अवसीदन

PH मूल्य

प्राकृतिक गुणधर्म (पु.अ.व.)

n. पीड-रसायनशास्त्र (न.)

स्थूणा संच

नलिका चिमट

n. १ अश्मस्तरण (न.) २ विस्थापन (न.) ३ पृष्ठावरण (न.)

संधान समतल

n. गिलावा (पु.), प्लास्टर (न.), पलिस्तर (न.), लेप (पु.)

प्लास्टिक शल्कल

थाळी स्लीपर

multiple wedge

वातधारी कुसूल

नति-परिवर्तन बिंदु

ध्रुवीय जडत्व आघूर्ण

floating bridge

adj. सच्छिद्र

n. स्थान (न.), योजनस्थान (न.)

n. विभवता (स्त्री.)

n. सूक्ष्मता (स्त्री.), परिशुद्धता (स्त्री.)

sizing

दाब पात्र

n. द्रवभरण (न.)

चितीय तुला

n. गुणाकार (पु.)

चाचणी प्रतिबल

प्रथिन सरस

n. व्यासपीठ (न.)

आघात वेधन

n. सूचिस्तंभ (पु.), मेरू (पु.)

n. रंग (पु.) cf. colour

pantograph

मूळ खडक

कण रचना

प्रतिक्रिय अवस्था

कुट्टिम वीट

adj. उपलजडित

n. अववाह (पु.)

n. छतकुंज (पु.)

अनुज्ञेय वेग

n. दीपगृह (न.)

मूर्त अवकाशीय संकल्पन

adj. पीड-विद्युत–

स्थूणा घण

कीलसंधि ढाचा, कीलसंधी ढाचा

पिटॉट नळी, पिटॉट नलिका

प्रक्षेप समतल

हातफळी (स्त्री.)

धडाई संधान

पट्टित कंपित्र

n. निग (पु.), बूच (न.), प्लग (पु.)

वातधारी कक्षबांध

छेदन बिंदु

ध्रुवीय पद्धति

n. तराफा (पु.)

harbour

n. पॉझिट्रॉन (पु.) cf. electron

n. विभवमापी (पु.)

n. पूर्वसंपीडन (न.)

n. (blasting) पूर्वभंग (पु.)

n. दाब (पु.)

कैची उपस्तंभ

लोलक होकायंत्र, कोनचिति दिक्‌सूचक

उत्पादन घटक

sylvester

n. प्रोटॉन (पु.) cf. electron

n. प्रस्तरपट (पु.)

विशुद्ध नमन

अग्निजन्य शकलीअश्म

n. रंगकाम (न.), रंगरंगोटी (स्त्री.)

रोमन घुमट

n. धूम्रमार्ग गिलावा (पु.)

कण घटन

adj. प्रतिक्रिय

कुट्टिम पटलाश्म

n. (a base for the support of a statue, column or other object) स्तंभपाद (पु.), चबुतरा (पु.), चौथरा (पु.)

(also pen roof) एकपाखी छप्पर

n. (that point in the path of any heavenly body that is nearest to the sun) सूर्यनिकट (न.)

चिर वार्षिकी

प्रावस्था कोन

adj. भौतिक

पीडमापी घट

स्थूणा शीर्ष

n. शिखरिका (स्त्री.), कळस (पु.)

v.i. खड्डे पडणे

संपृक्ति तल

n. गिलावा करणे (न.)

n. प्लास्टिक (न.)

योजी पटल

गोटा काँक्रीट

वातचालित वेधनी

काटारक्षक (पु.)

n. ध्रुवणदर्शी (पु.)

n.पल्वल (न.)

बंदर प्राधिकारी

स्तंभपट्ट

n. शक्ति (स्त्री.)

पूर्वसंघनित मृदा

n. दाबयंत्र (न.)

पूर्वप्रतिबलित काँक्रीट

मुख्य अक्ष (पु.अ.व.), प्रधान अक्ष (पु.अ.व.)

भिंगाची काच

धरण पार्श्वरेखा

n. धिरा (पु.), टेकू (पु.) cf. Column

n. कोनमापक (पु.)

n. चूर्णन (न.)

विशुद्ध कर्तन

पलाडी वातायन

n. (also single-lap tile or single Roman tile) एकछद कौल (न.)

पॅरिस व्हाईट

कणमानानुसारी पृथक्करण

n. पदांतरमापी (पु.)

n. १ फरसबंदी (स्त्री.) २ कुट्टिमस्तर (पु.) ३ अभिपृष्ठन (न.) ४ स्तरण (न.) ५ रस्ता (पु.) (as in : iron paving लोखंडी रस्ता)

पादचाऱ्यांसाठी ओलांडणी

n. पडवी (स्त्री.)

n. परिमिति (स्त्री.)

चिरमालमत्ता आयु

n. घटना (स्त्री.)

n. भौतिकी (स्त्री.)

पीडमापी नळी

driving band

नलिका मोरी

(also swing bridge or turn bridge) भ्रमणशील पूल, फिरता पूल

समतल विकृति

n. गिलावाकाम (न.)

आकारक्षमता तक्ता

n. पट्ट (पु.), पट्टी (स्त्री.), पाट (पु.) (as in : bearing plate धारक पाट) तकट (न.), पत्रा (पु.) (as in : baffle plate बाधिका पत्रा)

n. गोटा (पु.)

वातभारी घण

नोक रेल, अग्रिम रेल

n. ध्रुवक (पु.)

lean mix

सुवाह्य यारी

n. मेढ (स्त्री.), cf column खांब (पु.), स्तंभ (पु.) २ दंड (पु.) ३ बाही (स्त्री.)

puzzolana

पूर्वसंघनन दाब

adj. उद्दाबित

adj. पूर्वप्रतिबलित

प्रधान पृष्ठ, प्रधान समतल

n. संभवनीयता (स्त्री.), संभाव्यता (स्त्री.)

n. १ (template or templet) नमुना (पु.), आकारद (पु.), फर्मा (पु.) २ शीर्षपट्ट (पु.) ३ आकाररेषा (स्त्री.), पार्श्वरेखा (स्त्री.) ४ पृष्ठ-लक्षण (न.) (as in : beach profile पुलिन पृष्ठ-लक्षण) ५ बाह्यरेखा (स्त्री.)

n. धर्म (पु.), गुणधर्म (पु.)

चाचणी वलय

चूर्णन मिश्रक

n. पाखतुला (स्त्री.)

खाचदार वीट

n. (also pantagraph) प्रत्यालेखनयंत्र (न.)

n. तळ (पु.) (as in : artillery park तोफखाना तळ)

कणमानानुसारी वक्र (पु.अ.व.)

n. लेप (पु.), पेस्ट (स्त्री.)

n. प्रतिदाय (पु.)

fastigium

उपचयनकारी (पु.अ.व.)

तरंग काल

चिर आयु, सतत आयु

प्रकाशकोनमापी (पु.)

n. टिकाव (स्त्री.)

n. पीडमापी (पु.), पिझोमीटर (न.)

स्थूणाधारित धक्का

नळ जालव्यूह

स्थापन जलांश

समतल प्रतिबल

अपघटन वर्तन

आकारक्षमता निर्देशांक

n. फलाट (पु.), मंच (पु.)

गोटा काँक्रीट

वातचालित मलजल निष्कासनित्र

स्थानीय वर्षा

वासापट्ट (पु.)

निकृष्ट श्रेणीकृत

सुवाह्य चलकुंडल ॲमीटर

n. पश्चद्वार (न.)

n. प्रथा (स्त्री.)

n. पूर्वसंघनन (न.)

वायुदाब उच्चता

n. पूर्वप्रतिबलन (न.)

नमनाची प्रधान पृष्ठे (न.अ.व.)

संभाव्य त्रुटि

n. कार्यक्रम (पु.)

n. प्रमाण (न.)

n. आभासी स्तंभाली (स्त्री.), कृतक-स्तंभाली (स्त्री.)

adj. बहिर्वक्र

अपकर्ष दण्ड

n. संधिपट्टी (स्त्री.)

n. अन्वस्त (पु.)

विराम विन्यास

n. कण (पु.)

n. (pl. paterae) पुष्पनक्षी (स्त्री.)

n. देयभार (पु.)

मृदाशास्त्रीय पद्धति

प्रतिशत संहनन

n. कल्प (पु.) cf. age

adj. चिर

n. प्रकाशप्रत्यास्थता (स्त्री.)

मार्जन द्रव

पीडमापी शीर्ष

driving band

(also Stillson wrench) नळीपाना (पु.)

n. स्थापनी (स्त्री.)

समतल फलक, समपृष्ठ फलक

अतिविकृति संकल्पन, अपघटन संकल्पनचित्र, अपघटन संकल्पन

n. आकारक्षमता (स्त्री.)

n. (a public square in a city or town) प्लाझा (पु.)

ओळंबा दोरी

वातचालित कुदळ

स्थानीय अवसाद प्रतिचयी

n. १ खांब (पु.) cf. column २ ध्रुव (पु.) ३ दंड (पु.)

n. अहिपुष्प-शीर्ष (न.)

सुवाह्य भूकंपआलेखी

हातबरमा (पु.)

N truss

adj. पूर्वसंविरचित

स्थिर दाब

निविदापूर्व नियोजन

मुख्य वासा

संभाव्य पूर

प्रगति अनुसूचि

समानुपाती दिक्‌सूचक

n. आभासी-परिस्तंभाली (स्त्री.), कृतक परिस्तंभाली (स्त्री.)

n. पंप (पु.)

अपकर्ष पट्टी

n. पदांतर (न.)

n. कमलनक्षी (स्त्री.)

अन्वस्त कमान

विराम पद्धति

(also Vee tool) विभंजन हत्यार

(also streak line) पथ रेषा

अत्यधिक प्रवाहमान

n. खुंटी (स्त्री.) cf. column

प्रतिशत रिक्तावकाश (पु.अ.व.)

आवर्तित आंदोलने (न.अ.व.)

वैयक्तिक त्रुटि

n. प्रकाशचित्र भूमापिकी (स्त्री.), छायामिति (स्त्री.)

सममितीय दर्शन

पीडमापी पृष्ठ

n. १ स्थूणा (स्त्री.) cf. column २ चिति (स्त्री.) (as in : atomic pile अणुचिति)

n. नलिका (स्त्री.), नळ (पु.), नळी (स्त्री.)

साधे काँक्रीट

समतल फलकरेखन

अपघटन समतोल

n. सु-आकारक (पु.)

जोते क्षेत्र

n. ओळंबा (पु.)

adj. वातधारी, वातचालित

n. १ बिंदु (पु.) २ काटा (पु.) ३ अंक (पु.)

पार्श्व फलक

लोकसंख्या सममूल्य

adj. सुवाह्य

n. १ लग (पु.) २ स्तंभपट्ट (पु.)

adj. पूर्ववेधित

n. पूर्वसंविरचना (स्त्री.)

दाब कंद

निविदापूर्व अहवाल

प्रधान विकृति

संभाव्य कमाल वर्षाव, संभाव्य कमाल अवक्षेपण

n. प्रगति (स्त्री.)

समानुपाती बंधारा

n. आर्द्रतामापी (पु.)

पंपक्रीट

n. लंबवासा (पहाड) (पु.)

n. पदमापन (न.)

(also waffle slab) वॅफ्ले लादी

adj. अन्वस्त–

n. वाहनविराम (पु.), विराम (पु.)

n. आडभिंत (स्त्री.), विभाजनभिंत (स्त्री.)

n. पथ (पु.), मार्ग (पु.) cf. road

amplitude factor

काष्ठखंड फरसबंदी

n. शेकडेवारी (स्त्री.), टक्केवारी (स्त्री.)

adj. परिस्तंभावलि–

(Programming, Evaluation and Review Technique) कामूपु तंत्र (कार्य योजन, मूल्यांकन आणि पुनरावलोकन तंत्र), पर्ट (न.)

n. छायाचित्र (न.)

adj. चित्ररम्य

n. वर्णक (पु.) cf. colour

स्थूमाधारित लंबधक्का

n. नळमार्ग (पु.)

सरल अवसादन

n. १ समतल (पु.), तल (पु.) २ रंधा (पु.) ३ स्तर (पु.) ४ पृष्ठ (न.)

अपघटन भंग

plastic mix

भू-तुळई (स्त्री.)

n. (also plummet) ओळंबा (पु.), शिसगोळा (पु.), अवलंब (पु.)

वातचालित काँक्रीट

अग्र-आधारी स्थूणा

गुळगुळीत घडाई

लोकसंख्या अंदाज

तोरणबंधन

n. पश्चताणन (न.)

पूर्वाकारित काँक्रीट

प्रारंभिक सर्वेक्षण

दाब घट

n. पूर्वताणन (न.)

प्रधान प्रतिबल, मुख्य प्रतिबल

n. शोधाग्र (न.)

n. श्रेढी (स्त्री.)

adj. अनुपाती

n. प्रदक्षिणामार्ग (पु.)

जलक्षेपी सांधा

v.t. १ अपघटन करणे २ सडणे, कुजणे

n. (also shim) पर्णी (स्त्री.)

छिन्न शीर्ष

umbrella dome

(also H-hinge) पार्लमेंट बिजागरी, H-बिजागरी (स्त्री.)

अंशतः संपृक्त मृदा

पथ-चल त्वरण