रसायनशास्त्र परिभाषा कोश

पश्च विकिरण

n. जीवाणु ऱ्होडोप्सिन (न.)

गोलक-तबकडी संकलक

बारफोड अभिकारक

(abbr.BMR) आधारी चयापचय गति

(न्यूक्लिइक) आम्लारि युग्मन नियम (पु. अ. व.)

१ खोड तंतु २ अधोवाही तंतु

(abbr. ofBacillus Calmette- Gueʹrin) BCG

बेक्वेरेल किरण (पु. अ. व.)

n. घंटापात्र (न.)

n. बेन्झिडाइन (न.)

बेन्झॉइल क्लोराइड

बेसेमर आम्ल प्रक्रिया

n. बीटेन (न.)

n. जीव-परासरण (न.) जीवभौतिकी (स्त्री.)

द्विविभाजन (न.) द्विखंडन (न.)

n. जीवरसायनशास्त्र (न.)

n. जीव संश्लेषण (न.) जैविक संश्लेषण (न.)

n. बिस्मथाइड

n. (also called allophanamide) बाययुरेट (न.)

अभिक्रियापूर्व वाचनांक आधारभूनत वाचनांक नमुनारहित वाचनांक

(metallic copper of a black blistered surface) पुळीदार तांबे

रक्त शर्करा

n. नौकाकृती मूस (स्त्री.)

n. उत्कलन नलिका

बंध ऊर्जा

n. अस्थितेल (न.)

n. बोर्निल (न.)

n. मंदभक्षण (न.)

n. पितळ (न.)

सेतुयुक्त माध्यमिक द्रव्ये (न. अ. व.)

n. मिठवणी (स्त्री.) समुद्रोदक (न.)

ब्रोमक्रेसॉल ग्रीन ब्रोमक्रेसॉन हिरवा

n. ब्राँझ (न.)

बुकरर अभिक्रिया

बुनसेन झडप

n. लोणी (न.)

पश्च अनुमापन

adj. जीवाणुनिरोधी

गोलक-यष्टिका प्रतिकृती (स्त्री. अ. व.)

बारफोड चाचणी

आधारी चयापचय

adj. १ आम्लारिधर्मी, आम्लारियुक्त २ मूलभूत

n. घाणा (पु.)

n. n. BD-सेल्युलोज (न.)

n. (ore) बेक्वेरेलाइट (पु.)

बेन्स-जोन्स प्रोटीन

बेन्झिडाइन पुनर्रचना

बेन्झॉइल गट

बेसेमर रूपांतरित्र

बीटा किरणसंसूचक

adj. द्विपार्श्व- द्विपार्श्वीय द्विपार्श्विक

द्विअंगी मॅग्मा

n. जैवकलिल (न.)

adj. जीवीय जीविक जीव- जैव

n. बिस्मथाइन (न.)

बाययुरेट अभिक्रिया

आधारभूत नमुना विश्लेशणीयरहित नमुना विश्लेष्यरहित नमुना

n. पुळीदार पोलाद (न.)

रक्तगट निर्धारण

नौकारूप समाविन्यास

n. उत्कलनांक (पु.)

बंध निर्मिती बंध घडण

v.t. वर्धन करणे

n. बोरॉन (B) (न.)

ब्रॅग कोन

n. ब्राउनाइट (न.)

ब्रिग्ज-हाल्डेन समीकरण

n. इष्टिका (स्त्री.)

n. ब्रोमाइड (न.)

अतिलोह मधुमेह लोहसंचयजन्य मधुमेह

बुकनर नरसाळे

n. प्लावकता (स्त्री.) उद्धरणशक्ती (स्त्री.)

n. ताक (न.)

n. कणा (पु.)

दुर्वाहक (पु.)

गोलक चक्की

n. बॅराइट (न.)

n. १ (a substance that reacts with an acid to form a salt or dissolves in water forming hydroxyl ions)आम्लारि (पु.)

आम्लारि अॅसिटेट पद्धति

खंडित संवर्धन, घाणा संवर्धन

(alsopearl polymerization) मौक्तिक बहुवारिक

n. संस्तर (पु.)cf. crust

नमन हालचाल

बेन्झिडाइन चाचणी

n. बेन्झॉइलन (न.)

बेसेमर प्रक्रिया

n. बीटाट्रॉन (पु.)

द्विपार्श्विक रेखाछिद्र

द्विअंगी मिश्रण

adj. जैवअपघटनीय

n. (also called vitamin H) बायोटीन (न.)

n. बिस्मथिनाइट (न.)

n. (quality or state of being bivalent) द्विसंयुजा (स्त्री.)

नमुनारहित चाचणी

गट बहुवारिक

(abbr.BUN) रक्तीय युरिआ नायट्रोजन

(abbr. of biochemical oxygen demand) BOD, (abbr. of biological oxygen demand)BOD

n. बोलोमीटर (पु.)

(also called bond distance) बंधलांबी (स्त्री.)

अनुवर्धी मात्रा अनुवर्धी डोस

n. बोरोसिलिकेट (न.)

ब्रॅगचे समीकरण

ब्रॅव्हॅस जालक

द्युतिमापी (पु.)

n. छोटे हेरिंग (न.)

n. ब्रोमीनन (न.)

तपकिरी वलय चाचणी

n. मुकुलन (न.)

प्लावकता घटक

adj. ब्युटिल

पार्श्व दुरुस्ती

बेअरचा ताण सिद्धांत

प्रक्षेपी विद्युत प्रवाहमापक प्रक्षेपी गॅल्व्हानोमीटर

n. बेरिअम (Ba) (न.)

आम्लारि धातु

आम्लारियुक्त अॅसिटेटद्वारा विलगन

घाणा प्रक्रिया, खंडित प्रक्रिया

मणी चाचणी

n. (a hollow conical or cylindrical support for gas-collecting vessels in a pneumatic trough)सरंध्र मंच (पु.)

नमन कंपन प्रकार

बेन्झिलिक आम्ल

n. बेन्झिलन (न.)

१ (symbol β or B) बीटा (पु.) (β किंवा B) २ (as beta particle) बीटा कण (पु.) ३ (as beta ray) बीटा किरण

n. बीटा-मूल्य (न.)

n. पित्त (न.)

द्विअंगी प्रणाली

n. जीवजनन (न.)

n. बायोटॉक्सिन (न.) जीवविष (न.)

n. बिस्मथाइट (न.)

adj. द्विसंयुज

अभिक्रियापूर्व अनुमापन नमुनारहित अनुमापन

n. अवरोध (पु.) अवरोधन (न.) अवरोधी (पु.) रोधीकारक (पु.)

(also called blood-cerebrospinal fluid barrier) रक्त-मस्तिष्क रोध

बोन-श्मिट अभिक्रिया

बोल्टझ्मन स्थिरांक

बंध आघूर्ण

अनुवर्धी प्रतिसाद

बोरोसिलिकेट काच

ब्रॅगचा नियम

v.t. पिझाळणे (पितळेने झाळणे)

n. द्युति (स्त्री.) दीप्तता (स्त्री.)

ब्रिटानिआ धातु ब्रिटानिआ मेटल

ब्रोमीनन अभिक्रिया ब्रोमीनीकरण अभिक्रिया

(alsoBrownianmotion) (a peculiar random vibratory movement exhibited by the microscopic particles of both organic and inorganic substances when suspended in water or other fluids) ब्राउनी हालचाल

n. उभयरोधी (पु.) बफर (पु.)

प्लावी घनता

ब्युटिल रबर

पार्श्व गणन

n. १ बाधिका (स्त्री.) २ व्यारोध (पु.)

n. बलून (न.) फुगा (पु.)

n. वल्क (न.) साल (स्त्री.)

(न्यूक्लिइक) आम्लारि युग्म

आम्लारिधर्मी संयुग

n. ( a medium as water air sand or oil for regulating the temperature of anything placed in or upon it also the vessel containing such medium) मज्जनी (स्त्री.)

n. चंचुपात्र (न.)

n. बीअर (स्त्री.)

बेनेडिक्ट अभिकारक

बेन्झिलिक आम्ल पुनर्रचना

बेन्झॉक्सि गट

(also saccharogenic amylase) बीटा अमायलेज शर्करादायी अमायलेज

n. १ विडा (पु.) २ (as betel leaf) विड्याचे पान (न.)

पिताम्ल (न.)

बद्धता आमापन

n. जीव-भू-रसायनशास्त्र (न.)

n. (also called diphenyl) बायफेनिल (न.)

adj. बिस्मथोअस

adj. (capable of twofold variation) द्विचल

n. १ सुरुंग (पु.) २ झोते (पु.) ३ उत्स्फोट (पु.) cf.explosionv. t. १ सुरुंग लावून फोडणे २ उत्स्फोट करणे

रोधी प्रकाश-निस्यंदक

(also called blood-brain barrier) रक्त-प्रमस्तिष्कमेरूद्रायु रोध

बोहर परिणाम

बोल्टझ्मन वितरण

बंध कोटि

n. वर्धन (न.)

स्थापक (न.) बॉस हेड

ब्रॅगची पद्धती

n. १ भाकर (स्त्री.) २ पाव (पु.)

द्युति चमक

(dexztrin) ब्रिटिश गम

n. ब्रोमीन (Br) (न.)

n. बभ्रूकरण (न.) पिंगलन (न.) भुरकटपणा (पु.)

उभयरोधी क्षमता बफर क्षमता

n. ब्युरेट (स्त्री.) मोजनळी (स्त्री.)

ब्युटिरिक किण्वन

प्रतिगामी अभिक्रिया

n. (pl. bagasses) उसाचे चिपाड (न.) उसाची चोयटी (स्त्री.)

बामर सूत्र

n. हवादाबमापी (पु.)

(in DNA) (डीएनए मधील) आम्लारींचे युग्मन

आम्लारिधर्मी रंजक

n. वर्णोत्कर्षक (पु.)

किरण लघूकरण

बीरचा नियम

बेनेडिक्ट द्रावण

n. बेन्झाइन (न.)

n. बेन्झिल (न.)

बीटा कॅरोटीन

n. सुपारी (स्त्री.)

पित्तवर्णक (पु.)

बंधी इलेक्ट्रॉन

जीवशास्त्रीय निकष मूल्यन

बायफेनिल साधिते (न. अ. व.)

adj बिस्मथिल

n. बायव्हिनिल (न.)

(alsoblast lamp) झोत ज्वालक

रक्तपेशी (स्त्री.)

v.t. फुंकणे

बोहर मॅग्नेटोन

बोल्टझ्मन समीकरण

बंध त्रिज्या

n. बोरेन (न.)

n. बोट्युलिनी विषबाधा (स्त्री.)

n. कोंडा (पु.) भुसा (पु.)

विच्छेद बिंदु खंडन बिंदु

प्रतिदीप्ति

(abbr. BTU) ब्रिटिश औष्णिक एकक

n. ब्रोमाइट (न.)

(also called Maillard reaction) तपकिरी रंगदायी अभिक्रिया

उभयरोधी द्रावण बफर द्रावण

मोजनळी इलेक्ट्रोड ब्युरेट इलेक्ट्रोड

n. ब्युटिरोमीटर (न.) स्निग्धांशमापी (पु.)

n. संस्कारित सूकरमांस (न.) (डुकराचे मांस)

बेकर यीस्ट बेकर किण्व

(also Balmer spectrum) बामर पंक्ति

वातावरण दाब

आधारभूत शिखर

आम्लारि विशोधी

adj. वर्णोत्कर्षी

किरण विभाजक

बीर-लॅम्बर्टचा नियम

बेनेडिक्ट चाचणी

n. बेन्झोकेन (न.)

बेन्झिल गट

बीटा सेल्युलोज

बेटेन्डॉर्फ चाचणी

पित्त क्षार

बंधनकारी ऊर्जा बंधन ऊर्जा

(also called biochemical oxygen demand)जैव रसायनशास्त्र

n. १ अपवर्तनांतर (न.) २ द्विअपवर्तिता (स्त्री.) द्विअपवर्तन (न.)

n. बायसल्फेट (न.)

(alsofull radiationor total radiation) कृष्ण प्रारण

जनक पेशी

रक्ताची गुठळी

फुंक रूपण

बोहरचा अणु सिद्धांत

बोल्टझ्मनचा नियम

बंध सामर्थ्य

n. बोरेट (न.)

सीमा विभव

adj. सशाख शाखित

भंजी व्होल्टता

चकाकी

adj. ठिसूळ

pfx. (also called brom-) ब्रोमो-

n. ब्रुसीन (न.)

उभयरोधी मूल्य

n. ज्वालक (पु.)

n. ब्युटिरोफेनोन (न.)

(symbol for boron) B(बोरॉन)

adj. जीवाणु-, जीवाण्वीय

n. भट्टीत भाजणे (न.) भर्जन (न.)

बाल्सम (न.)

n. वायुदाबदर्शी (पु.) हवादाबदर्शी (पु.) (U-नलिका)

(न्यूक्लिइक) आम्लारि गुणोत्तर

आम्लारि अस्तर

वर्णोत्कर्षी विस्थापन

n. (also beestings) चिकाचे दूध (न.) (गायीचे)

beastings

n. संस्करण (न.)

n. बेन्झोफ्युरन (न.)

n. बेन्झिलिडीन (न.)

बीटा शृंखला

n. अंतरत्व (न.) cf. region

n. बिलिरुबिन (न.)

बंधनबल (न.) बंधनकारी बल

जैव अभिरंजक

बकॅलॅन्ड-आइड प्रक्रिया

n. बायसल्फाइट (न.)

कृष्णिका प्रारण

झोत भट्टी

रक्ताची गुठळी बनणे रक्ताचे साकळण

स्पंजनकारक (पु.)

बोहर-सॉमरफिल्ड सिद्धांत

v.t. भडिमार करणे वर्षाव करणे

बंध प्रतानन

n. बोरॅक्स (पु.) टाकणखार (पु.) सवागी (स्त्री.)

सीमा अवसादन

सशाख शृंखला

भारभंजी दीर्घन

तापदीप्ति

n. शर्करा प्रमाण सारणी (स्त्री.)

ब्रोमक्रेसॉल हिरवा ब्रोमक्रेसॉन ग्रीन

n. ब्रश (पु.)

n. फुगा (पु.)

n. ज्वलन (न.)

adj. ब्युटिरिल

(also vitamin B comlexorvitamin B group) बी व्हिटॅमिन समूह बी जीवनसत्त्व समूह

जीवाणु केंद्रक

बेकिंग पावडर

n. १ पट्ट (पु.) २ पट्टा (पु.)

बार पिंड

आम्लारि अनुक्रम

आम्लारि अस्तरयुक्त खुल्या भट्टीतील प्रक्रिया

n. बाटिक (न.)

n. वाटणयंत्र (न.)

n. मक्षिकामेण (न.)

वक्र बंध

बेन्झोइक आम्ल

(hydrogenation of coal) बर्गिअस प्रक्रिया (कोळशाचे हायड्रोजनन)

बीटा गॅलॅक्टोसायडेज

(abbr. of benzene hexachloride) BHC

adj. द्विधातु

pfx. जैव जीव-

(alsonutritional value or protein value) प्रथिन पोषण मूल्यांक

n. द्विघूर्णन (न.)

n. बायटार्ट्रेट (न.)

कृष्णिका प्रारी

blast burner

रक्तपेशीगणन (न.)

n. फुंकनळी (स्त्री.)

v.t. & i. उत्कलन करणे उकळवणे उत्कलन होणे उकळणे

n. भडिमार (पु.) वर्षाव (पु.) मारा करणे (न.)

बंध प्रकार

बोरॅक्स मणि चाचणी

adj. गोजातीय

सशाख शृंखला बहुवारिक

भारभंजी लांबी

वर्णदीप्ति

ब्रिक्स हायड्रोमीटर ब्रिक्स तरकाटा

n. ब्रोमोमिति (स्त्री.) ब्रोमीनमिति (स्त्री.)

ब्रुसेल्स नामपद्धति

n. आयतन (न.)

ज्वलन चाचणी

n. उपउत्पाद (पु.)

बॅबकॉक चाचणी

(also bacteriophage)जीवाणुभक्षी (पु.)

बेकिंग सोडा खाण्याचा सोडा

पट्ट पंक्ति वर्णाली (स्त्री.)

n. १ अवरोध (पु.) २ रोधिका (स्त्री.) ३ प्राचीर (न.)

आम्लारि चवडमांडणी आम्लारि चवडरचना

आम्लारि ऑक्साइड

n. (alsopuering ) बेटन (न.) (विकरद्वारा चर्मस्वच्छीकरण)

विस्पंद-वारंवारता दोली परिपथ

बीट शर्करा

n. बेन्झाल्डिहाइड (न.)

n. बेन्झॉइन (न.)

n. बेरीबेरी (पु.)

बीटा आयोनोन

=di-

adj. (composed of two different metals)द्विधातुक

n. जैव विश्लेषण (न.)

n. जीवदीप्ति (स्त्री.)

pfx. द्वि- बिस्-

औषधातील कडू तत्त्व

ब्लॅकची क्लोरोमेथिलन अभिक्रिया

n. उत्स्फोटन (न.)

रक्तगट

फुंकनळी चाचणी

(अळशीचे) तेल तापसंस्कारित (जवसाचे) तेल

बॉम्बिक्स मोरी (एक प्रकारचा रेशमाचा किडा)

बंधित तंतु

Bot. (a fungicide) बोर्डो मिश्रण

(abbr. BPA)गोजातीय प्लाझ्मा अल्ब्युमिन

सशाख संयुग

भारभंजी सामर्थ्य

दीप्ति

विशाल प्रभावव्याप्ति

ब्रोमोफेनॉल निळा

n. प्रस्फोट (पु.)cf. explosion

mass polymerisation bulky

ज्वलन वेग

n. बॅसिलस (पु.) दंडाणु (पु.)

n. जीवाणुनाशक (पु.)

v. t. १(to weigh equally) समतोलणे २ (to balance properly) संतुलित करणे संतुलन करणे संतुलणे n. १ समतोलन (न.) २ संतुलन (न.) ३ तुला (स्त्री.) तराजू (पु.)

पट्ट प्रसरण

रोधिका स्तर घट

आम्लारि प्रतियोजन

१ आम्लारि गुणधर्म (पु.अ.व.) २ मूलभूत गुणधर्म (पु.अ.व.)

n. बॅटरी (स्त्री.) विजेरी संच (पु.)

(also Baumeʹ) बॉमे (न.) (घनतेचे एकक)

n. वर्तन (न.)

बेन्झान्थ्रोन अभिक्रिया

बेन्झॉइन संघनन

बर्केफेल्डची गाळणी

बीटा केरॅटिन

n. pl. बायअॅरिले (न. अ. व.)

द्विधातुक इलेक्ट्रोड पद्धति

n. जीवनिकष मूल्यन (न.) जैविक आमापन (न.)

n. जीवयांत्रिकी (न.)

adj. (also called bisdiazo-) बिस्अॅझो

n. लवणशेष द्रावण (न.)

ब्लँक अभिक्रिया

ब्लाऊ गॅस

रक्त गट प्रतिजन

adj. नील निळा

n. १ उत्कलनित्र (न.) उकळणी (स्त्री.) २ (as in engines) बॉयलर (पु.) ३ बाष्पित्र (न.) वाफ जनित्र

n. बंध (पु.)

n. बंधी (पु.) बंधन (न.) बंध(पु.) adj. बंधक

बोरिक अॅसिड बोरिक आम्ल

(abbr.BSA) गोजातीय रक्तद्रव्य अल्ब्युमिन

शाखित मेदाम्ल

(radiation produced when β rays are stopped) ब्रेमस्ट्रॉलंग (न.) (β किरणरोधोत्पन्न प्रारण)

तेज

रुंद-पट्ट एनएमआर पंक्तिमापी

ब्रोमोथायमोल निळा

(abbr. of bovine serum albumin) BSA

adj. १ स्थूल २ अवजड

n. चकाकी आणणे (न.)

(abbr. BCG) बॅसिलस कॅल्मेट गुरिन

adj. १ जीवाणुविषयक २ जीवाणुशास्त्रीय

adj. संतुलित

n. पट्टरुंदी (स्त्री.)

बार्ट अभिक्रिया

आधाररेषा विभेदनकारी

आम्लारि क्षार

बाउडिन चाचणी

बेकमान उपकरण

(abbr. ofbutanol-extractable iodine) BEI

n. बेन्झीन (न.)

बेन्झॉइन अभिक्रिया

n. बर्केलिअम (Bk) (न.)

बीटा लिपोप्रोटीन बीटा मेदप्रथिन

adj. (alsobiaxial) द्विअक्षीय द्विअक्ष-

adj. द्विरेणु द्विरेण्वीय

n. जैव-उत्प्रेरक (न.)

n. (stastical methods applied to biological problems) जीवमिति (स्त्री.)

adj. (also called bisazo-) बिस्-डायअॅझो

n. बिटुमेन (न.)

n. अर्धपक्वन (न.) अल्प पक्वन (न.)

ब्लेझ कोन

रक्त गट पद्धति

निळा लिटमस

n. १ (heat) उत्कलन (न.) २ (alsostewing) मंद शिजवणे (न.) adj. उत्कली उत्कलन-, उकळता, उकळणारा

बंध कोन

बंधक इलेक्ट्रॉन

बोरिकऑक्साइड

(abbr. of bovine plasma albumin) BPA

शाखित चयापचय मार्ग

कलाल किण्व आसवनी किण्व ब्र्युअर यीस्ट

स्फुरदीप्ति

ब्रॉडीचे द्रावण

ब्रॉन्स्टेड आम्लरि

(abbr. of British thermal unit) BTU

(abbr. of blood urea nitrogen) BUN

n. बसबार (न.)

n. बॅसिट्रॅसिन (न.)

जीवाणु निस्यंदक जीवाणु गाळणी

संतुलित समीकरण

n. (as a unit of pressure) बार (न.)

n. बॅरिऑन (पु.)

आधारक पटल

आम्लारिधर्मी धातुमळी

बाउडिन अभिकारक

बेकमान ज्वालक

बाइलस्टाइन चाचणी

(abbr. BHC) बेन्झीन हेक्झॅक्लोराइड

n. बेन्झोल (न.)

बर्लिन ब्लू बर्लिन निळा

n. बीटानॅफ्थॉल (न.)

n. बायकार्बोनेट (न.)

द्विरेणु अभिक्रिया द्विरेण्वीय अभिक्रिया

adj. जीवरासायनिक

n. जीवरेणु (स्त्री.)

n. बिसमल (न.)

adj. बिटुमेनी

n ब्लँकोफोर (न.)

n. १ विरंजन (न.) २ विरंजक पदार्थ (पु.) v.t. &i. -चे विरंजन करणे विरंजित करणे विरंजित होणे

रक्ताचे वर्गीकरण

नील मूल्य